پیمان سعدآباد ، سرپوشی بر قرارداد واگذاری هرات

هفدهم تیرماه 1316 میان ایران، ترکیه، عراق و افغانستان یک پیمان عدم تجاوز امضا شد که چون درکاخ سعدآباد (تجریش) امضا شده بود به پیمان سعدآباد معروف شد .وزیران امور خارجه افغانستان، ترکیه و عراق برای این منظور به تهران آمده بودند. رسانه های آلمان دو سال و چند ماه بعد و پس از آغاز جـنگ جهانی دوم مــدعی شدند که این پیمان طبق نقشه انگلیسی ها منعقد شده بود تا رضاشاه پهلوی در اجرای اندیشه «احیای ایران زمین»، با کمک گرفتن از آلمان و احیانا سازش با مسکو و آنکارا، در صدد ضمیمه کردن افغانستان و شرق رود دجله به ایران برنیاید. دولت لندن گمان می کرد که با پیمان سعدآباد خواهد توانست شرایط مندرج در قرارداد مورخ چهارم مارس 1857 پاریس را منتفی و دست کم کمرنگ کند!

منبع روزنامه اطلاعات 17 تیر 1352