«کشف حجاب» موضوع نوزدهمین شماره گذرستان شد

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نوزدهمین شماره گذرستان از سوی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی به موضوع کشف حجاب اختصاص داشت که با 38 مقاله، در فضای مجازی منتشر شد.

در این شماره از گذرستان می‌خوانیم: «نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در دربار ناصر‌الدین شاه قاجار و سپس در محافل روشنفکری مشاهده کرد ولی رسمیت یافتن آن به دوره رضا شاه پهلوی باز می‌گردد. رضاشاه که تجددگرایی و تضعیف ارزش‌های دینی را سرلوحه برنامه‌های خود می‌دانست، با اقداماتی چون حضور روز افزون میسیون‌های مذهبی، تاسیس مدارس جدید، بازگشت اشراف‌زادگان تحصیل‌کرده از فرنگ، تاسیس کانون‌ها و انجمن‌های روشنفکری، تغییر نظام آموزشی، اجباری کردن استفاده از کلاه شاپو، صدور قانون متحدالشکل کردن لباس‌ها، مقدمات کشف حجاب و زمینه‌های ترویج بی‌قیدی در میان زنان را فراهم کرد و از حضور زنان با حجاب در پارک‌ها، سینماها، تئاترها، ‌هتل‌ها و سایر مراکز عمومی جلوگیری کرد. رضا شاه پس از تنها سفر خارجی‌اش به ترکیه در 12 خرداد 1313، تحت تاثیر آتاتورک عزم خود را برای غربی شدن جامعه ایرانی جزم نمود.»

در «سخن نخست» این شماره آمده است: «کشف حجاب در ایران پدیده‌ای ناشی از آشنایی با غرب و تجدد‌خواهی افرادی است که افکار و زندگی غربی را تجربه کرده‌ بودند. در حالی که نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در دربار ناصر‌الدین شاه قاجار و سپس در محافل روشنفکری مشاهده نمود و رسمیت یافتن آن را به دوره دیکتاتوری رضا شاه پهلوی بازگرداند.»

«از هر چه زن چادری است بدم می‌آید»، «از ورود زنان بی‌حجاب تا بستن در مساجد»، «از کشف حجاب بیشتر بدانید»، «اعلام کشف حجاب و اقدامات سازمان‎یافته برای پیشبرد آن»، «انجمن عفاف زنانه»، «بررسى فعالیت زنان قبل و بعد از مشروطه»، «بی‌حرمتی به حجاب و نقش استعمار انگلیس»، «پهلوی اول و مساله کشف حجاب»، «تاملی در پدیده کشف حجاب»، «ترک ایران به خاطر کشف حجاب»، «حجاب‌هاى نورانى و ظلمانى از دیدگاه امام خمینى(ره)»، «روند کشف حجاب در تاریخ معاصر»، «ریشه‌های کشف حجاب»، «زنان و استقلال وطن»، «زنان و شبه‌مدرنیسم رضاخان»، «زوایای مختلفی از پدیده کشف حجاب در تاریخ معاصر»، «ساواک برای گرفتن اعتراف به حجابم تعرض کرد»، «سه خاطره از روزهای کشف حجاب»، «سیاه: رنگ پوشش - هیبت و عزا»، «سیر کشف حجاب در شهرها»، «ولایات و مناطق عشایری» و «شکل‌گیری جمعیت‌های زنان ایرانی در دوران قاجاریه» برخی عناوین مقاله‌های این شماره از گذرستان را تشکیل می‌دهند.

«شکواییه زنان یزدی به مجلس شورای ملی»، «قیام مسجد گوهرشاد و مبارزه با کشف حجاب»، «کتابشناسی گزیده واقعه کشف حجاب و قیام مسجد گوهرشاد»، «کشف حجاب اجباری یک زن روستایی در دوره رضا شاه»، «کشف حجاب به فرمان رضاخان»، «کشف حجاب در شیراز»، «کشف حجاب و تجدد اجباری»، «کشف حجاب و زمینه‌ها و پیامدها»، «کشف حجاب و کژراهه پهلوی اول»، «گاه‌شمار کشف حجاب»، «مبارزه مرحوم بافقی با بی‌حجابی زن رضاخان»، «مکانی به نام چادرخانه»، «نگاهی تاریخی به ماجرای کشف حجاب در ایران»، «واقعه مسجد گوهرشاد؛ قیام برای حفظ عفاف و حجاب»، «واکنش‌های اجتماعی در برابر کشف حجاب» و «وضعیت جمعیت‌های زنان در دوران رضاخان» دیگر مقاله‌های گذرستان را شامل می‌شوند. 

در بخش دیگر این نشریه الکترونیکی کتاب «مساله حجاب» شهید مطهری آمده است که بیشترین نوبت چاپ را در هفته پایانی مهرماه 92 با 104 مرتبه چاپ به خود اختصاص داده است. 

در بخشی از این نشریه آمده است: «زمینه‎های نظری کشف حجاب به پیش از تغییر سلطنت و انتقال قدرت به خاندان پهلوی باز می‎گردد. این فکر در دوران مشروطیت نضج یافت و پس از آن نیز، هرگاه مجالی پیدا می‎کرد، به انحا گوناگون ظاهر می‎شد. به طوری‌که قبل از به قدرت رسیدن رضاخان گروه‌های متعددی از زنان قصد داشتند کشف حجاب نمایند و برای این منظور در یکی از مساجد بست نشستند و خواستار حق کشف حجاب برای زنان شدند.»

نوزدهمین شماره نشریه الکترونیکی «گذرستان» در پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی به نشانی http://gozarestan.ir قرار گرفته است.