ابراهیم توفیق کارگاه «زمان‌های تاریخی» را برگزار می‌کند

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به‌نقل از روابط عمومی پژوهشکده تاریخ اسلام، کارگاه «زمان‌های تاریخی» با هدف تبیین «مفهوم زمان تاریخی» با تدریس ابراهیم توفیق، استاد و پژوهشگر جامعه‌شناس، در دو جلسه دوشنبه (23 و 30 دیماه) در این پژوهشکده برگزار می‌شود. 

«دوره‌بندی، سنت ـ مدرنیته»، «زمان به‌مثابه ظرف ـ زمان‌مندی پدیده‌ها»، «سوژه شناسا (تاریخ‌نگاری)، چشم‌انداز تاریخی»، «تاریخ اجتماعی ـ تاریخ اندیشه (مفهوم)»، «گسست، همزمانی ناهمزمانی‌ها» سرفصل‌های این دوره به‌شمار می‌روند و توفیق در این کارگاه‌ها بر رویکرد تاریخی «راینهارت کوزلک» متمرکز خواهد بود.
 
در کنار نظریه‌پردازان مکتب آنال (بویژه برادل) و فوکو، «کوزلک» یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان تاریخ در دوران معاصر است که به پرسش از امکان و چگونگی تعیین‌یابی «زمان‌های تاریخی» یا «لایه‌های زمانی» می‌پردازد. از نگاه وی، این تعیین‌یابی بر اساس تقابل آن‌چه او «فضای تجربه» و «افق انتظار» می‌نامد، امکان‌پذیر است. 

به بیان دیگر، کنشگران، تجربه اکنون خود را چگونه در سایه گذشته و براساس چه انتظاری از آینده می‌خوانند. به‌این‌گونه فهم و تبیین زمان‌های تاریخی، از نگاه کوزلک، تنها از طریق ثبت وقایع تاریخی ـ اجتماعی به‌عنوان اموری بیرونی و عینی قابل دسترس نیست بلکه نسبتی وثیق با دنیای تصورات و مفاهیم کنشگران دارد. 

زمان، بی‌شک یکی از پیچیده‌ترین و چالش برانگیزترین مفاهیمی است که فلاسفه و عالمان اجتماعی و تاریخی در دوران مدرن با آن دست به گریبان بوده‌اند. مراد عالمان اجتماعی چیست، آنگاه که با توجه به دگرگونی‌های عظیم تکنولوژیک دوران مدرن (از انقلاب صنعتی تا به امروز) سخن از «فشردگی زمان» و «تهی شدن زمان» می‌رانند و آن را به سنجه‌ای برای فهم گستره و عمق پویایی اجتماعی در جوامع دوران مدرن بدل می‌کنند. 

کارگاه «زمان‌های تاریخی» با تدریس ابراهیم توفیق از ساعت 15 تا 19 دوشنبه‌ها (23 و 30 دیماه) در محل پژوهشکده تاریخ اسلام به نشانی خیابان توانیر، خیابان برادران، کوچه شهروز، شماره 9 برگزار خواهد شد.