اشرف پهلوی در سالروز کشف حجاب درگذشت

اشرف پهلوی در 96 سالگی درگذشت. مرگ او را رسانه های غربی با آب و تاب منعکس کردند. اما هیچیک از این رسانه ها نکات زیر را درباره اشرف فراموش نکردند که از نگاه تاریخ درخور توجه و ثبت است. این روزنامه ها پس از آوردن شرحی درباره زندگی و شخصیت اشرف به نکات مهم زندگی وی نیز اشاراتی داشتند.

روزنامه نیویورک تایمز در شماره  نهم ژانویه 2016 :

بر اساس اسناد محرمانه داخلی سازمان سیا، اشرف نقشی اساسی در کودتای نظامی طراحی شده به دست آمریکا، که محمد مصدق نخست وزیر در سال 1953 را سرنگون کرد و برادرش را دوباره به سلطنت رساند،  ایفا کرده است.

لس آنجلس تایمز؛ 8 ژانویه 2016:

اشرف ، دختر رضا شاه، در 26 اکتبر 1919 به دنیا آمد. رضا شاه در کودتای طراحی شده به دست بریتانیا در سال 1921 به قدرت رسید و در سال 1941 پس از ورود قوای بریتانیا و روسیه به ایران مجبور به استعفا شد.  در سال 1953، امریکا کودتای را پی ریخت که در جریان آن نخست وزیر منتخب مردم، محمد مصدق، سرنگون شد. آمریکا نگران بود که مصدق به اتحاد جماهیرشوروی مایل شود. این کودتا برادر اشرف را دوباره به قدرت رساند. و همین کودتا زمینه را برای دهه ها بی اعتمادی میان دو کشور فراهم کرد.

اما شاه بر طبق اسناد سازمان سیا که در سال 2000 از طبقه بندی خارج و برای اولین بار در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد، " مردی بی تصمیم و دو دل" بود. طراحان و دست اندرکاران کودتا، برای راه انداختن و اجرای کودتا " خواهر دوقلوی قوی و مصمم و پرجنب و جوش شاه" را پیدا کردند که بر اساس اسناد محرمانه سیا، با عوامل ایالات متحده و بریتانیا در تماس بود. با "فشار زیاد" اشرف و یک ژنرال آمریکایی، شاه با کودتا موافقت کرد.

وال استریت جورنال 8 ژانویه نیز مطالب بالا را عینا و بدون کم و کاست آورده است.

 واشینگتن پست؛ 8 ژانویه 2016 

 ... اشرف مدافع سرسخت پلیس مخفی بدنام شاه، معروف به ساواک بود. ساواک مخالفان را بی امان سرکوب می کرد و متهم به تجاوزهای گسترده بود. اشرف پهلوی در تهران در 26 اکتبر 1919 ، پنج دقیقه پس از برادر دوقولیش، متولد شد. مادرش دومین همسر از چهار همسرپدرش بود. پدرش، رضا پهلوی، چندی بعد در رأس نیروی نظامی وارد تهران شد و به قدرت رسید.

احمد شاه  آخرین نسل سلسله قاجار، که از اواخر قرن 18 هجده بر ایران حکمرانی می کرد بود. رضا پهلوی به تدریج قدرت خود را تا فروپاشی قاجار بیشتر و بیشتر کرد و سرانجام در 1925 خود به سلطنت رسید.

وی اصلاحات غربی را در ایران آغاز کرد. حجاب زنان را برانداخت. نام کشور را از پرشیا به ایران تغییر داد. این بازتاب اعتقاد او به میراث ایران باستان پیش از اسلام بود.

برادر توأمان اشرف پهلوی، محمد رضا پهلوی، از میان ده خواهر و برادر دیگر به ولیعهدی رسید. اشرف نتوانست تحصیلاتش را ادامه دهد و در سال 1937 مجبور شده با علی قوام ازدواج کند. قوام از خانواده ای مهم و مورد توجه شاه بود. پنج سال بعد اشرف طلاق گرفت.

در سال 1941 ، رضا شاه از سوی متفقین در جنگ جهانی دوم، مجبور شد از سلطنت استعفا دهد و به تبعید رود. متفقین از گرایش های او به آلمان نازی نگران بودند. برادر اشرف به سلطنت رسید.

این آغاز دوران نفوذ ویژه اشرف پهلوی به عنوان نزدیکترین مشاور برادرش بود. در همین دوره او به ملاقات استالین رفت تا درباره آذربایجان با او مذاکره کند.

اما سایه واقعی اشرف بر تحولات کشورش از سال 1953 افتاد. در نبرد قدرت بین نخست وزیر منتخب ، محمد مصدق، که به دنبال ملی کردن نفت و محدود کردن قدرت شاه بود.

شاه در ابتدا تمایلی به قبول طرح سرنگون کردن مصدق با کودتایی به رهبری آمریکا نبود. اما اشرف پهلوی به وسیله عوامل ایالات متحده و انگلیس هدایای گرفت؛ می گویند یکی از آنان یک پالتو پوست سمور برایش آورده بود. بسیاری از مورخان می گویند که او در نهایت شاه را به کودتا مایل کرد؛ کودتایی که مصدق را سرنگون کرد و سرآغاز چند دهه دیکتاتوری روزافزون سلطنتی در ایران شد.