17 اردیبهشت 1392
رونق دانشنامهنویسی در ایران به شناساندن فرهنگ ایرانی اسلامی میانجامد
سیدکاظم موسویبجنوردی، رییس مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی در مراسم رونمایی از «دانشنامه فرهنگی مردم» این اثر را گامی مهم برای دانشنامهنویسی در ایران دانست و گفت: رونق دانشنامهنویسی در ایران به شناساندن فرهنگ ایرانی اسلامی میانجامد.
مراسم رونمایی از «دانشنامه فرهنگی مردم» ظهر روز 11 اردیبهشت در سرای اهل قلم بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
سیدکاظم موسویبجنوردی، رییس مرکز دایرةالمعارف اسلامی به همراه سید صادق سجادی و علی بهرامیان از پژوهشگران مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و نویسندگان برخی مداخل این اثر در این نشست سخنرانی کردند.
بجنوردی گفت: درباره جهان اسلام و ایران همواره از ترجمه دانشنامهها استفاده میکردیم و دانشنامهنویسی رونق چندانی میان ایرانیان به ویژه در دهههای اخیر نداشت تا اینکه مراکزی مانند مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی برای تالیف دانشنامههای علمی و متقن تاسیس شدند. مرکز دایرةالمعارف اسلامی آغازگر حرکت مهمی است که به شناساندن فرهنگ ایرانی اسلامی میانجامد و تاکنون تا جایی که در توانش بوده از عهده این امر برآمده است.
بجنوردی با اشاره به بررسی زندگانی سه امام معصوم(ع) در این اثر گفت: در بخشی از این دانشنامه اصطلاحات و تعابیر اسلامی مختلفی وجود دارند که از بین آنها میتوان به حج، حجاب و حسن و قبح اشاره کرد. زحمت بسیاری برای نوشتن مداخل این اثر کشیده شده است و برای نوشتن هر مدخل اصرار داشتیم که از متخصصان آن حوزه که از چهرههای شناخته شده در آن عرصه قلمداد میشوند کمک بگیریم.
وی افزود: این اثر فرهنگ عامه مردم مناطق مختلف ایران را در 20 کد طبقهبندی میکند که باورها و اعتقادات، آداب و رسوم، خوراک، پوشاک، موسیقی، ادبیات عامه، طب عامیانه، شخصیتها و همچنین متنهای فولکلوریک از موضوعهای این کدها بهشمار میروند.
سپس سجادی با تاکید بر دقت علمی به کار رفته در این دانشنامه گفت: اصطلاحات و مداخل مختلفی از این دانشنامه به رجال ایرانی اختصاص پیدا کرده است. از تاکیدات ما در این اثر نوشته شدن مداخل توسط نویسندگان و پژوهشگران داخلی بود. شاهد بودیم که با رسیدن این اثر به شهرت جهانی برخی کشورها اقدام به ارتباطگیری وسیع با ایران در حوزههای فرهنگی کردند.
این پژوهشگر مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی ادامه داد: در واقع ما با نوشتن این آثار عظیم علمی بر اعتبار علمی خود میافزاییم و وجهه خود را در این حوزه در عرصه جهانی بهبود میبخشیم. این دانشنامه بیش از 400 مدخل دارد و حدود 100 نویسنده در نگارش آن ما را یاری کردهاند.
علی بهرامیان از دیگر پژوهشگران مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی گفت: این اثر جزو آثاری است که میتواند از حیثیت علمی ایران به ویژه در بخش نگارش دایرهالمعارفها دفاع کند.
وی با اشاره به محیط خوب علمی مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی گفت: من در عرصه پژوهش به هر جایی رسیدم به لطف این مرکز بوده است. این مکان به همگان تعلق دارد و علاقهمندان به علم و فرهنگ میتوانند به این مکان بیایند و به ویژه از کتابخانه آن استفاده کنند.
بهرامیان با اشاره به اهمیت فرهنگ ایران در جهان گفت: در حال حاضر رشتههای ایرانشناسی در بسیاری از دانشگاههای جهان وجود دارد، هرچند فعالیت آنها در دهههای اخیر کمرنگ شده است. ایران و فرهنگ آن همواره در جهان مورد توجه بوده است . چه بهتر که ایران را از طریق آثار علمی استانداردی که در ایران نوشته میشوند بشناسند و ایران آیینه شناخت ایران باشد.
سپس موسوی بجنوردی درباره دانشنامه «تاریخ جامع ایران» توضیحاتی ارایه کرد و گفت: نزدیک 10 سال است که مشغول نوشتن این دانشنامه هستیم. این اثر از نظر موضوعی به دو بخش ایران پیش و پس از اسلام تقسیم میشود. بخش نخست از دوره ماقبل مهاجرت آریاییها به ایران تا پایان دوره ساسانی را شامل میشود که پنج جلد است.
وی در ادامه افزود: بخش دوم که مربوط به دوران پس از اسلام است، 10 جلد را دربر میگیرد. حدود 220 استاد برجسته در تدوین این اثر شرکت داشتند. این مژده را هم بدهم که نگارش این اثر بزرگ به پایان رسیده است.
موسویبجنوردی یادآوری کرد: تصمیم گرفتیم این اثر را با شمارگان اندک منتشر کنیم، زیرا ممکن است نقدهایی به اثر وارد شود یا بخشهایی نانوشته بماند که در این صورت به چاپ بعدی کتاب افزوده خواهند شد.