اولین مسافر ایرانی تل آویو چه کسی بود؟

سایت رویکرد در گزارشی نوشت: در چهاردهم ماه می سال 1948حادثه‌ای در تاریخ اسلام و فلسطین روی داد که روز نکبة نام گرفت. از نظر فلسطینی‌ها این روز یادآور روزهای تلخ یعنی اشغال سرزمین‌شان و مصادره اراضی و اولین موج آوارگی و اخراج بیش از 800هزار فلسطینی از خانه و کاشانه‌شان است.

بعد از گذشت 66 سال از موجودیت رژیم صهیونیستی و اشغال سرزمین‌های اشغالی شمار آوارگان، پناهندگان به 4 میلیون نفر رسید که همچنان بیشتر این آوارگان در اردوگاههایی در کرانه باختری، نوار غزه و دیگر کشورهای همسایه عربی زندگی می‌کنند.گروه بین الملل رویکرد به مناسبت سالگرد تشکیل دولت صهیونیستی در سرزمین های اشغالی به موضوع رابطه سیاسی ایران با اسراییل در زمان حکومت ‍پهلوی دوم پرداخته است که از نظر می گذرانیم:

بعد از تشکیل دولت اسراییل در سرزمین های اشغالی و شناسایی دولت صهیونیستی توسط اعضای اصلی سازمان جدید تاسیس ملل متحد، کشورهای عربی و اسلامی تن به شناسایی رسمی کشور مستقل یهودی در سرزمین فلسطین نداند که این بحث تا اواسط دهه هفتاد و نزدیک به سه دهه بحرانی ترین موضوع در حوزه روابط بین الملل منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا بود که هنوز هم ادامه دارد.

سلسله جنگ های میان اسراییل و اعراب که در نهایت موجب امضای توافق نکبت بار کمپ دیوید میان صهیونیست ها و مصر شد نهایتأ موجب صلح میان طرفین جنگ اعراب و اسرائیل شد؛انور سادات اولین رئیس وقت یک کشور عربی از طرفین جنگ اعراب و اسرائیل بود که به صلح با اسرائیل و به رسمیت شناختن این کشور اقدام کرد. وی به سبب این اقدام خود، دو سال بعد در هنگام یک رژه نظامی ترور شد.

اما روابط میان ایران و اسراییل قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بر خلاف شکل روابط دیگر کشورهای مسلمان با صهیونیست ها به صورت غیر رسمی آن هم به دلیل ملاحظات مذهبی برقرار بود؛ حکومت سابق ایران دولت اسراییل را به صورت دوفکتو شناسایی کرده بود و رابطه بین دو دولت به طور غیر رسمی به وقوع پیوسته بود.

شناسایی دفکتو به معنی شناسایی موقتی و به منظور برقراری مناسبات سیاسی در سطح پایین است و در این نوع رابطه، دو کشور نمی­توانند سفیر مبادله کرده یا قراردادهای دو جانبه امضا کنند. ولی شناسایی «دوژور» به معنی برقراری مناسبات کامل دیپلماتیک می­باشد.

دولت وقت ایران در جنگ اعراب و اسراییل در سال 1967 ضمن محکومیت اقدام صهیونیست ها، در تحریم نفتی اعراب علیه اسراییل شرکت نکرد که این موضوع خود باعث درآمدزایی دیکتاتور سابق ایران از فروش نفت مازاد به کشورهای دیگر و همزمان با افزایش قیمت این فرآورده زیر زمینی، به درآمد زایی بیشتر پرداخت.

سلسسله اقدامات شاه سابق ایران با تمام ملاحظاتی که نسبت به حساسیت مردم درباره دولت تشکیل شده در سرزمین فلسطین وجود داشت موجب یک سلسله اعتراض های مردمی شد و رهبر کبیر انقلاب ایران در تمامی موضع گیری های خود در طول نهضت انقلاب اسلامی مسٔله فلسطین را مهم تلقی می کرد.

از 24 اردیبهشت 1327 همزمان با تاسیس دولت صهیونیستی در فلسطین تا 22 بهمن 1357 دولت های ایران و اسراییل در بخش های مختلف علمی، پزشکی، صنعتی، نظامی و اطلاعاتی همکاری هایی را به صورت رسمی برای پیشبرد اهداف مشترک با هم داشتند که بارزترین آن توافق هسته ای ایران با اسراییل برای اختصاص چند بمب اتم توسط صهیونیست ها به ایران بود البته به طور کلی در طول این سی سال همواره روابط غیر رسمی ایران واسراییل مورد اعتراض کشورهای عربی و مسلمان بود، آن ها به روابط پیچیده و گاه مخفی ایران با اسراییل اعتراض داشتند که این شکل روابط به دلیل ملاحظات داخلی برنامه رسمی چند کشور عربی از جمله قطر،عربستان و اردن بعد از پیمان کمپ دیوید و در عصر حاضر شده است.

روابط ایران و اسراییل در طول سی سال حیات صهیونیست ها دچار فراز و نشیب هایی بوده است، تا قبل از پیروزی انقلاب و قطع کامل روابط سیاسی به شیوه دوفکتو هیچ مقام صهیونیست به طور رسمی به ایران سفر نکرده در کنار آن به غیر از سفر غیر رسمی مقامات ساواک، نظامی، اقتصادی تنها مقام رسمی ایرانی که به سرزمین های اشغالی رفته است، وزیر امورخارجه ایران یعنی عباس خلعتبری است.

* اولین مسافر تل آویو

عباسعلی خلعتبری وزیر امور خارجه ایران در کابینهٔ هویدا و جمشید آموزگار در دوران سلطنت محمدرضا شاه پهلوی بود.وی امضاکنندهٔ پیمان معروف 1975 الجزایر بود.او برای حضور در یک نشست بین المللی به تل آویو سفر کرد، او تنها ایرانی مسلمان است که به سرزمین های اشغالی رفته است. یک از دلایل اعدام وی در دادگاه انقلاب توسط مرحوم خلخالی را همین سفر به سرزمین های اشغالی عنوان می کنند.

* رابطه مصدق با اسراییلی ها

دکترمحمد مصدق در دولت ملی و بعد از قطع رابطه با دولت انگلیس به طور رسمی شناسایی دوفکتو اسراییل را ‍پس گرفت، زمینه این ماجرا قطع رابطه دولت مصدق با انگلیس بازمی گشت. در روز 30 مهر 1331، قطع رابطه سیاسی ایران و بریتانیا پس از تصویب هیات وزیران تسلیم کاردار سفارت انگلستان در تهران شد و دکتر سیدحسین فاطمی وزیر امور خارجه دولت مصدق، آن را اعلام کرد. علت قطع رابطه ایران با انگلستان، بی‌‏اعتنایی لندن به خواست‌های ملت ایران در احقاق حقوق خود به ویژه در جریان ملی کردن صنعت نفت عنوان شده بود.

پس از سال ها حضور تمام قد انگلیس در عرصه سیاست ایران از دوران قاجار تا پهلوی، این نخستین بار بود که به حضور این کشور در ایران، برای مدتی پایان داده می‌شد.

این قطع رابطه تا 28 مرداد 1332 و بعد از شکل گیری دولت کودتا با این دو کشور ادامه داشت و بعد از آن رابطه گرم با صهیونیست ها و پدر معنوی شان یعنی انگلیس تا پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ادامه داشت.

اما بعد از ‍پیروزی انقلاب و به دلیل دشمنی صهیونیست ها با مسلمانان جهان با الاخص مردم مظلوم فلسطین این دو کشور به دشمنی تمام عیار تبدیل شدند.