رضا شاه
: کتاب «پادشاهسازان: اختراع خاورمیانه مدرن» در دوازده فصل به همراه پیشگفتار و مؤخره تدوین و در سال ۲۰۰۸ توسط مؤسسه W.W.Norton& Company چاپ شده است. فصل نهم این کتاب به روایت روی کار آمدن رضاشاه در صحنه سیاسی ایران و جلوس او بر تخت پادشاهی اختصاص دارد. اما نکته جالب توجه در این فصل، این است که راویان داستان و همچنین نویسندگان کتاب در نقش فرشته نجات ظاهر شده و به زیرکی خواسته اند نقش روسیه را در...
صبح سه‌شنبه بیست‌وپنجم دی سال 1397 در سالن دکتر پرهام در مرکز اسناد و آرشیو کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران نشست تاریخ شفاهی زلزله 21 آبان سال 1396 کرمانشاه برگزار شد. صباح خسروی‌زاده، کارشناس اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مجری نشست بود. وی این‌گونه نشست را آغاز کرد: «زلزله 21 آبان سال 1396 را تقریباً فاجعه‌بارترین حادثه سال 2017 قلمداد کردند. اینکه تاریخ چقدر می‌تواند در این حوزه...
بررسی زمینه‌ها و پیامدهای سیاست کشف حجاب در دوران رضاخان روایت مقاومت فرهنگی بانوان، دلایل شکست این سیاست رضاخان در مقابله با حجاب دوران 16 ساله سلطنت مطلقه رضاخان بر ایران، متضمن اقدامات ضد فرهنگی متعددی بود که عمدتا با تأکید بر ترک سنت‌های قدیمی و رو آوردن به مظاهر تمدن غربی صورت گرفت. از میان تمام جریانات فرهنگی حکومت پهلوی اول، قضیه کشف حجاب بیشتر مورد توجه واقع شده است؛ چراکه...
: رضا خان مانند همه دیکتاتورهای تاریخ هر زمان که از طرف کسی احساس تهدید می کرد بی محابا او را با ترفندهای مختلف از سرراه برمی داشت. سردار اسعد سوم یکی از همین افراد محسوب می شود . او که به مانند عبدالحسین تیمور تاش و علی اکبر داور ، صرفا بخاطر آنکه رضا خان به او بدگمان شده بود ، به شکل فجیعی در زندان توسط پزشک جنایتکار احمدی به قتل رسید. معرفی سردار بهادر جعفرقلی‌خان بختیاری (زاده ۱۲۵۹ -...
: روزنامه نیویورک تایمز چاپ ایالات متحده امریکا در تاریخ چهاردهم سپتامبر ۱۹۴۱ مقاله ای با عنوان «ایران خشمگین شاه را عزل خواهد کرد. اگر بریتانیا شاه را برکنار نکند شورش در راه است» به قلم ری براک به چاپ رساند: متن این مقاله به نقل از کتاب "شهریور ۱۳۲۰؛ اسرار حمله متفقین به ایران"نوشته محمد قلی مجد ترجمه علی اکبر رنجبر کرمانی انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران به دلیل...
زمانی که باندرا، کشتی پستی انگلیسی کوچک فرسوده، ساحل سوت‌وکور ایران را ترک کرد مسافر درجه‌یک آن شاه سابق ایران بود. او به گذشته نگاه می‌کرد و به امپراتوری مدرنش که یک‌شبه براثر یک حدس اشتباه ویران شده بود و به آینده‌ای در تبعید به همراه میلیون‌ها دلار پول که تقریباً هر آرزویی به‌غیراز حکمرانی دوباره را می‌توانست برآورده کند. در میان پناهندگان سلطنتی قرن بیستم احتمالاً رضای...
به مناسبت هفتاد و هفتمین سالگرد اشغال نظامی ایران و سوم شهریور » کارنامه و زمانه رضاشاه پهلوی « همایش یک روزه سوم شهریور 1397 در ساختمان آرشیو ملی، پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد . گروه تاریخ/ در این همایش دو دیدگاه درباره روی کار آمدن رضا شاه مطرح شد. به اعتقاد آقای صادق زیبا کلام برآمدن رضاخان میرپنج بیش از آنکه محصول اراده غربیها باشد معلول شرایط سیاسی و...
کارآییِ ارتش رضاشاهی از منظر «هزینه و فایده» هر پدیده‌ای به حکم عُقل، باید از منظر «هزینه و فایده» بررسی شود؛ اینکه برای پدیده‌ی مذکور، چقدر هزینه شده و قرار است متناسب با هزینه صرف‌شده، چقدر فایده و کارآیی داشته باشد. پدیده «ارتش مدرن» در دوران رضاشاه پهلوی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در بررسی میزان توسعه‌ی نظامیِ پهلوی اول، باید به همین رویکرد توجه نمود. گروه...
: پس از شهریور 1320 رضاشاه از اریکه دیکتاتوری ساقط شد و صدای انتقاد از اوضاع گذشته چه در مجلس و چه در مطبوعات درآمد. سیاستمدار‌هایی مانند قوام‌السلطنه که در دوره رضاخان خانه‌نشین بودند نیز آماده ورود دوباره به سیاست شدند. «سال‌ها گذشت تا در شهریور 1320 رضاشاه از اریکه دیکتاتوری ساقط شد و صدای انتقاد از اوضاع گذشته درآمد چه در مجلس و چه در مطبوعات. از این جهت قوام‌السلطنه...
: آخـرین کتابی که از دشتی می‌شناسیم،یادداشت‌ها و تـقریرات سـال‌های پایانی عمر او،پس از انقلاب اسلامی،است.این کتاب را خواهرزاده دشتی،که هـمدم و مـحرم واپسین سال‌های زندگی او بود،گرد آورد و در سـال 1381 منتشر کرد.یادداشت‌ها و تـقریرات دشـتی اواسط سال 1358 آغاز شد و دشـتی انـدکی پیش از دستگیری و مرگ این یادداشت‌ها را در آبان 1360 به پایان برد...
روز یازدهم آذر 1333 روزنامه اطلاعات در صفحه اول خود خبری تحت عنوان «جریان امضاء مقاوله نامه ایران و شوروی» را منعکس کرد. در شرح این خبر تنها نوشته شده بود که ساعت یک بعد از ظهر امروز آقای «لاورینتف» سفیر کبیر شوروی در وزارت امور خارجه حضور یافت و مقاوله نامه ایران و شوروی مبنی بر رفع اختلافات مرزی و مالی بین دو کشور به امضای آقایان حمید سیاح رئیس هیأت نمایندگی ایران و «لاورینتف» سفیر...
حکومت وحشت که روحانیت و عشایر را هدف گرفته بود، گریبان رجال سیاسی کشور را نیز گرفت. خبر دستگیری فیروز و عده‌ای دیگر طی تلگرام مورخ 22 ژوئن 1929 ویلیامسن (کاردار آمریکا) مخابره شد: «وزیر مالیه و برادرش، و همچنین استاندار فارس و تعداد دیگری از ژنرال‌های کشور احتمالاً همگی به اتهام خیانت به دستور شاه زندانی شدند.» ویلیامسن در گزارش مورخ 26 ژوئن 1929 این ماجرا را پی می‌گیرد:...
: سید حسن مدرس ، یکی از روحانیون تاثیرگذار در عرصه سیاسی ایران بود که سال ها در مسند نمایندگی مجلس شورای ملی از حوزه انتخابیه تهران، نقش موثری در تاریخ معاصر ایران ایفا کرد. زندگی سیاسی پر تلاطم او با چندین سوء قصد همراه بود و او بارها از سوی مخالفان، مورد ضرب و شتم قرار گرفت. مدرس از مخالفان سر سخت رضا خان در مقام وزارت جنگ و ریاست الوزرایی بود و این مبارزه در دوره سلطنت رضا شاه ادامه پیدا کرد....
