احمد شاملو
بهار ۱۳۲۱ درحالی که کمتر از یک سال از اشغال ایران توسط متفقین (انگلستان، شوروی و آمریکا) میگذشت و قحطی کشور را فرا گرفته بود، ناگهان شوروی اعلام کرد قصد دارد آوارگان لهستانی جنگ را به ایران بفرستد. در جریان این فرآیند که بیش از یک سال به طول انجامید، بیش از ۱۵۰ هزار آوارهی نظامی و غیرنظامی لهستانی به ایران منتقل شدند. دکتر محمدقلی مجد در فصل دهم کتاب «ایران پل پیروزی، سرزمین قحطی» به این...
تاریخ سند: ۷ شهریور ۱۳۴۵ خیلی محرمانه اظهارات بهرام شاهرخ درباره آقای نخست وزیر روز پنجم شهریور ۱۳۴۵ آقای بهرام شاهرخ رئیس مؤسسه خبرگزاری آلمان در تهران به طور کاملاً خصوصی ضمن بحث پیرامون اعلامیه صادره به امضاء مهندس نصرت الله احمدپور اظهار نمود هویدا سعی داشت گذشته مرا به لجن بکشد و تیره سازد و من تصمیم داشتم در صورتیکه به روش خود ادامه دهد، موضوع بهائی بودن او و پدرش را که منشی شوقی افندی...
شیخ مهدی خالصی از علما و مراجع تقلید عراق بود که در زمان اشغال عراق توسط سربازان انگلیسی، ضمن مبارزه با اشغالگران، حکم به جهاد علیه انگلیس داد. وی پس از مبارزاتی که علیه نیروهای انگلیس و همچنین اقداماتی که علیه حکومت عراق انجام داد، به همراه فرزندان و همراهانش دستگیر و ابتدا به بصره و سپس به جده تبعید شد. شیخ مهدی خالصی پس از تبعید، عازم مشهد شد و تا زمان وفاتش در این شهر ساکن بود و به تدریس...
: یکی از ابزارهای قدرتهای سلطهگر جهانی بر علیه حکومتهای مستقل، رسانههای جمعی است. آنان همیشه سعی کردهاند تا به وسیله این ابزار، افکار عمومی را تحتتأثیر قرار داده و در جهت اهداف خود هدایت کنند. در دوران نهضت ملیشدن صنعت نفت نیز انگلیس و آمریکا به عنوان دو قدرت سلطهطلب و دو رقیب و شریک دیرینه که منافع خود را در ایران و خاورمیانه در معرض خطر میدیدند، از این ابزار...
در فضای دوقطبی جنگ سرد و صفبندی کشورها و گروههای حامی آمریکا و شوروی، سالهای دهه چهل و پنجاه، کردستان عراق به یک معضل برای رژیم عراق تبدیل شده بود. حزب بعث که زمستان 1347 با کودتا توانسته بود حکومت عراق را در دست بگیرد، آشکارا تحت حمایت شوروی بود و در طرف مقابل آمریکا به کمک اسرائیل و رژیم شاه، کردهای عراق را که دنبال خودمختاری و استقلال بودند تقویت میکرد. افسران موساد در کردستان عراق کنار...
آیتالله خامنهای از جمله روحانیون مبارزی به شمار میرفت که در ایام مبارزه علیه رژیم پهلوی، محل بحث و مشورت اعتقادی و سیاسی انقلابیون، به ویژه دانشجویان بود. بنابر اسناد ساواک، در سال ۱۳۵۶ مهدی باکری که به تازگی در رشته مهندسی از دانشگاه تبریز فارغالتحصیل شده بود، به همراه تعدادی دیگر از دانشجویان به دیدار آیتالله خامنهای در مشهد رفت. آنچه که در ادامه میخوانید روایتی از...
۲۴ اسفندماه ۱۳۴۰ آیتالله کاشانی دیده از جهان فروبست. زندگی سیاسی آیتالله، فراز و فرودهای زیادی دارد که تا چنددهه بعد همچنان محل بحث و تحقیق تاریخی است. آیا آیتالله کاشانی در سقوط دولت دکتر مصدق نقش داشت؟ اختلافات کاشانی و مصدق از کجا آغاز شد؟ اینها سوالاتی است که همواره در ارتباط با جریان ملی شدن نفت ایران و سپس کودتای ۲۸ مرداد مطرح میشود. آیتالله کاشانی در سال ۱۳۳۳ و پس از...
آیتالله خادمی در کنار آیتالله شهید قاضی طباطبایی، آیتالله شهید شمس آبادی و آیتالله کاظم شریعتمداری
خسرو گلسرخی، شاعر و نویسنده مارکسیست در سال ۵١ همراه با یازده نفر دیگر به اتهام توطئه برای گروگان گیری خانواده سلطنتی پهلوی دستگیر شد. زمستان ۵٢ دو جلسه دادگاه این گروه برگزار و از تلویزیون پخش شد. دفاعیات حماسی گلسرخی در دادگاه و اظهار ارادتش به امیرالمومنین(ع) و امام حسین (ع) باعث شد آن دادگاه و حتی آن گروه به گروه گلسرخی معروف شود. سخنانی که گرچه التقاطی بود، اما در فضای استبدادزدهی...
مجله خواندنیها؛ ۲۲ اسفند ۱۳۲۹: از میان ترورهای سیاسی چند سال اخیر در ایران، حادثه [ترور] رزمآرا بیش از تمام آنها در خارج از ایران با اهمیت تلقی شده. اغلب جراید فرانسه و انگلستان اخبار مربوط به حادثه قتل را با عکس رزمآرا حتی مهمتر از اخبار داخلی خود نقل کردهاند که ما در اینجا خلاصهای از آنها را فهرستوار برای اطلاع خوانندگان چاپ میکنیم. **** «فرانس سوار»: خبر مرگ رزمآرا...
- تا وقتی که خیانتکاری از طرف هیأت حاکمه ادامه داشته باشد و کسانی در هیأت حاکمه بخواهند به نفع اجانب و به ضرر ملت ایران اقدام کنند، ملت ایران هم از تنبیه و مجازات خائنین قصور نخواهد ورزید - سرچشمه اکثر بدبختیهای ملت ایران از عمّال شرکت نفت است که در شئون مختلف مملکت ما دخالتهای ناروا میکنند. من معتقدم که اگر انگلیسها حاضر شوند دو برابر آنچه از نفت ایران میبرند، به ما بدهند باز هم...
«...صبح چهارشنبه که شد، مرحوم خلیل[طهماسبی] میآید توی مسجد شاه. البته بچههای زیادی آمده بودند و کسی اطلاع نداشت که یک همچنین جریانی میخواهد انجام شود، مگر 3 نفر یا 4 نفر که آنجا بودند. مسجد شاه که اگر کسی رفته باشد، جلویش یک دالون است که این دالون دو راه دارد: یک طرف می رویم به طرف بازار زرگرها و یک طرف می رویم به طرف بازار حلبیسازها. از جلوی آن دالونی که میخواهیم برویم به طرف بازار...
: متن پیش رو سخنرانی شهید رجایی، نخستوزیر وقت، در تاریخ 14 اسفند 1359 میباشد، که به نقل از روزنامه اطلاعات تقدیم حضورتان میگردد. *** - در دوران مبارزه ملی اولاً شعارها تنها به ملی شدن صنعت نفت محدود میشد و ثانیاً مردم فکر میکردند تنها دشمن ما انگلیس است و این بینش تا حدود زیادی از نقص در تشخیص دشمن و خواستههای مردم برخوردار بود - مردم ما وقتی در زمان مصدق کم کم رهبران سیاسی...
«مجله«الاثنین»چاپ قاهره،درآخرین شماره خود تحت عنوان«چاهی که چرچیل برای دکتر مصدق کَند»، چنین نوشت: «یکی از خبرنگاران آمریکائی که در جلسات اولیه محاکمه دکتر مصدق در تهران حضور داشته، فرصتی به دست آورده و از نخستوزیر سابق ایران پرسیده است:«در این ماجرا[کودتای 28 مرداد]، آمریکا یا انگلیس، کدام یک را مسئول میدانید؟» و دکتر مصدق چنین جواب داده است:«آمریکائیها به نظر...
حوادث مهم سیاسی هفته گذشته ایران از نامه آیزنهاور به دکتر مصدق گرفته تا موضوع رفراندم و انحلال مجلس و روابط ایران و شوروی از اهم مطالب مورد بحث آخرین شمارههای مطبوعات خارجی است. مجله معروف «تایم» در شماره اخیر خود دو مقاله راجع به وقایع اخیر ایران و انعکاس نامه آیزنهاورانتشار داده است. یکی از این مقالات در قسمت مربوط به امور داخلی آمریکا تحت عنوان «نامه تهدید آمیز و جواب دندان شکن»...
۲۵ فوریه ۱۹۱۶(پنجم اسفند ماه سال ۱۲۹۴) قوای نظامی روسیه به فرماندهی ژنرال باراتوف که به بهانه مقابله با نیروهای آلمان و عثمانی قدم به خاک ایران گذاشته بود، کرمانشاه را به تصرف خود در آورد. یک هفته بعد، در روز دوازدهم اسفندماه سال ۱۲۹۴ کالدول وزیر مختار وقت آمریکا در ایران درباره اشغال کرمانشاه، تلگرام زد: قوای روس کرمانشاه را اشغال کردهاند و کابینه ایران استعفا داده است. چند روز پس از اشغال...
پلیس جنوب یا اس.پی.آر قوای نظامی بریتانیا در جنوب ایران (شامل مناطقی همچون فارس، کرمان، اصفهان، سیستان و بنادر کرانه شمالی خلیج فارس) بود که حدفاصل جنگ جهانی اول تا کودتای سوم اسفند، فعالیت داشت. فرماندهان ارشد پلیس جنوب بریتانیایی بودند و افسران جز و سربازانشان را هندیها و ایرانیها تشکیل میدادند. دوران یکهتازی پلیس جنوب در ایران با جنایات، مداخلات و تحقیرهای فراوانی همراه...
یازدهم اسفندماه سال ۱۳۵۳ محمدرضا پهلوی با برگزاری یک نشست خبری، ضمن اعلام پایان نظام چند حزبی در ایران، خبر از تأسیس یک حزب فراگیر با نام حزب رستاخیز ملت ایران داد. حزبی که همه مردم مجبور بودند یا به عضویت آن در آیند و یا بین زندان و رفتن از ایران، یک راه را انتخاب کنند. امیرعباس هویدا ابتدا به مدت دو سال و سپس به مدت چهار سال از سوی شاه بهعنوان دبیرکل این حزب انتخاب شد. در طول فعالیت حزب، مسئولان...
آیرونساید پیش از خروج از ایران، در جلسهای با رضاخان، از او قول میگیرد که پس از کودتا، علیه نیروهای انگلیسی که در حال ترک ایران خواهند بود اقدامی نکند. همچنین رضاخان به آیرونساید قول میدهد که علیه احمدشاه نیز دست به اقدامی نزند.
تاریخ سند: ۶ تیر ۱۳۵۷ به: مدیریت کل اداره نهم موضوع: بیوگرافی مقام عالی را آگاه میسازم: بیوگرافی آقای اسدالله رشیدیان مدیرعامل بانک اعتبارات، تلفن ۳۷۷۵۰۴ مورد نیاز تیمسار ریاست ساواک میباشد. استدعا میشود مقرر فرمایند تا آخر وقت اداری فردا چهارشنبه ۳۷/۴/۷ در مورد تهیه آن اقدام و به من تحویل دهند. سرگرد رفیعی *** ۲۵۳۷/۴/۷-۹۲۳ اطلاعاتی درباره آقای اسدالله رشیدیان ۱-...