سفارت آمریکا
آخرین ماههای عمر رژیم پهلوی، اداره ضدجاسوسی ساواک متوجه دیدارهای پنهانی افسران اطلاعاتی سیا در تهران با برخی چهرههای سیاسی مخالف و منتقد رژیم شاه به خصوص جبهه ملی میشود. مراقبتهای حداقلی، ساواک را به این نتیجه میرساند که امریکاییها تنها دنبال اطلاع از نظرات گروهها و افراد سیاسی هستند. پس از چندماه پیشنهاد گسترش این مراقبتها با مخالفت رئیس ساواک روبرو میشود. راز...
یازدهم اسفندماه سال ۱۳۵۳ محمدرضا پهلوی با برگزاری یک نشست خبری، ضمن اعلام پایان نظام چند حزبی در ایران، خبر از تأسیس یک حزب فراگیر با نام حزب رستاخیز ملت ایران داد. حزبی که همه مردم مجبور بودند یا به عضویت آن در آیند و یا بین زندان و رفتن از ایران، یک راه را انتخاب کنند. امیرعباس هویدا ابتدا به مدت دو سال و سپس به مدت چهار سال از سوی شاه بهعنوان دبیرکل این حزب انتخاب شد. در طول فعالیت حزب،...
سند شماره ۱ تاریخ سند: ۲۹ مهر ۱۳۴۲ «طبق اطلاع واصله آقای حسنعلی منصور گفته است موضوع نخستوزیری من تمام شده است و این مسأله را با آمریکاییها هم حل کردهاند. اطلاع رسیده دیگر درباره فعالیتهای اخیر آقای منصور حاکی است که نامبرده روزی که برای انتخاب صندلی خود به مجلس شورای ملی رفته بود در حضور چند نفر از نمایندگان مجلس و اعضاء بازرسی مجلس گفته است: صندلی من و اعضاء فراکسیون ما را سمت چپ...
شب سه نفر زندانی سیاسی، که روزها در فلکه بودند و شبها در حیاط مریضخانه می خوابیدند، با تختخواب خود وارد حیاط مریضخانه شدند. من با این سه نفر در کریدور دو آشنا شده بودم. اتهام این سه نفر این بود که مقالاتی که در روزنامه های فرانسه به زیان حکومت رضاشاه راجع به جنایات عمال دوره سیاه منتشر می شد، به قلم آنها نوشته شده است. با یکی از آنها ابونصر عضد بیشتر آشنا و دوست شده بودم. برای آنکه چون آنها مانند ما...
در نهضت ملی شدن صنعت نفت شاید برای اولینبار در تاریخ ایران است که دخالت خارجی یعنی نیرو و عامل خارجی و سرویسهای بیگانه پی میبرند که یکی از راههای از بین بردن نهضت ملی نفت، انداختن اختلاف بین رهبران است، و موّرخان تاریخ معاصر بر این باورند که لوی هندرسون سفیرکبیر آمریکا در ایران، در این زمینه نقشی پررنگ داشته است؛ از جمله این موّرخان دکتر یرواند آبراهامیان است که مؤکداً معتقد است عامل...
مجله خواندنیها؛ ۳۰ فروردین ۱۳۳۱: [ترجمه] از «آکسیون» و «فیگارو» چاپ پاریس «در گزارش مفصلی که اخیراً مستر لوی هندرسن سفیرکبیر آمریکا در تهران به وزارت امورخارجه آمریکا فرستاده، ضمن اظهار ناامیدی از وضع فعلی ایران، شخص دکتر مصدق را تجلیل کرده[!] و احساسات ضد کمونیستی و تمایل او را به همکاری با آمریکا و دُول غرب ستوده است. در این گزارش چنانچه یک منبع موثق وزارت امورخارجه آمریکا...
وقتی دکتر سنجابی از حضرت امام درخواست ملاقات کرد، امام فرمودند او باید از طرف جبهه ملی تکلیف خود را در مورد رفتن شاه مشخص کند، بعد تشریف بیاورد. در سال 1343 جبهه ملی به علت استعفای دسته جمعی اعضای اصلی آن به استثنای مهندس کاظم حسیبی عملاً منحل شد. استعفا هم به علت اختلاف نظر بین دکتر مصدق که در احمد آباد در حبس خانگی به سر می برد با اعضای جبهه ملی بر سر چگونگی تجدید ساختار آن بود و چون اعضای شورا...
«جریانشناسی فرهنگی بعد از انقلاب اسلامی ایران (1380-1357)» عنوان کتابی است که نویسنده در نخستین صفحه، آن را اینگونه معرفی کرده است: «این مجموعه، گزارش طرحی تحقیقاتی است که بنا به پیشنهاد معاونت فرهنگی اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک، به تصویب دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و با پشتیبانی و تأیید دبیرخانه، گروه تحقیق جهاد دانشگاهی به عنوان مجری طرح انتخاب شده است.» مهندس...
دولت موقت متشکل از نیروهاى ملى (جبهه ملى) و ملى - مذهبى (نهضت آزادى) بود. به نظر مىرسد رفتارهاى سیاسى این دولت از پیشینهها و گرایشهاى فکرى و محفلى آنها نشأت مىگرفت. براى تبیین مسأله در این مقاله، ویژگىهاى فکرى و عقیقى این دو محفل و مواضع سیاسى آنها در قالب دولت موقت و نیز مقایسه ویژگىها و رفتارهاى سیاسى آنها ارائه شده است. گرایشهاى گریز از مرکز جبهه ملى را نمىتوان حزبى...
شکلگیری افکار و عقاید سیاسی نوین در ارتباط با اوضاع و شرایط سیاسی اقتصادی حاکم بر هر جامعه و قدرت بسیج و تجهیز سیاسی آن و جنبشهای سیاسی، اجتماعی که برای تحقق آنها شکل میگیرند از موضوعات مهم مورد توجه هر جامعه شناس سیاسی است در ایران نیز بعنوان کشوری که محل تلاقی و برخورد سه لایه از تمدنهای متفاوت ایران، اسلام و غرب است، افکار سیاسی ای تکوین یافت که هر یک به تشکیل سازمانها،...
اگرچه شکل گیری جبهه ملی به رهبری دکتر مصدق به سال 1328 و قبل از انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی برمیگردد، اما فراز و نشیبهای زیادی بر سر راه این جبهه وجود داشته تا آنجا که برخی بازه فعالیت آن را به چهار دوره تقسیم میکنند؛ چهار دورهای که با معلق شدن نسبتاً کامل فعالیتهای جبهه ملی و احیای دوباره آن از هم تفکیک میشود. بازه فعالیت جبهه ملی چهارم از سال 1356 آغاز میشود و تا...
محرمانه 4 فوریه 1979 ـ 15 بهمن 1357 از: سفارت آمریکا، تهران ـ 1748 به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی موضوع: سنجابی رهبر مخالفین در مورد وضعیت جاری نظر میدهد 1- (محرمانه- تمام متن) 2- خلاصه: در یک مکالمه زیرکانه سنجابی این عقیده را ابراز نمود که خمینی از ایده یک شورای انقلاب اسلامی یا یک مجمع بزرگ قانون اساسی صرفنظر کرده است. به نظر میرسد که او به موضع رقابتی با خمینی بازگشته است، هر چند که این را...
"پس از قضایای دولت موقت و برکناری جناح میانه رو لیبرال از صحنه سیاسی کشور و حاکمیت رسمی حزب الله بر کشور از سال 1360، نهضت آزادی رفته رفته از انقلاب، امام و نیروهای انقلاب دور گشته و تبدیل به یک نیروی اپوزیسیون شد و به نوعی، در وحدت تاکتیکی و عملی به نیروهای ضد انقلاب و منافقین نزدیک شد". به نظر میرسد هم اکنون در یک فیلم چند قسمتی با پرده های گوناگون هستیم. این فیلم در چند فاز با بازیگران مختلفی...
طی سال های پس از انقلاب مشروطه جریان فکری ناسیونالیسم بدل به نیروی سیاسی نیرومندی شد و به ویژه با روی کار آمدن خاندان پهلوی به ایدئولوژی نظام حکومتی ایران بدل شد. اما آنچه معنادار می نماید همزمانی این تحول با تحولات داخلی، منطقه یی و جهانی طی دهه های نخست قرن حاضر یعنی انتقال قدرت از قاجار به پهلوی، اهمیت یافتن هر چه بیشتر ایران در معادلات منطقه یی و جهانی به دلیل موقعیت ژئوپولتیک و همجواری با...
۱۸ مهر ۱۳۲۸ ش، ۱۹ تن از رجال سیاسی از جمله دکتر محمد مصدق، به عنوان اعتراض به انتخابات دوره شانزدهم مجلس به دربار رفته و در آنجا متحصن شدند. همان افراد در روز اول آبان در منزل دکتر مصدق جبهه ملی ایران را تشکیل دادند. در 18 مهر 1328ش، نوزده تن از رجال سیاسی از جمله دکتر محمد مصدق، به عنوان اعتراض به انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی به دربار رفته و در آنجا متحصن شدند. همان افراد در روز اول آبان در منزل...
از: 20ه 12 تاریخ: 27/12/36 به : 312 شماره: 26652/20ه 12 موضوع: اظهارات مهندس بازرگان صبح روز چهارشنبه 24/12/36 ملاقاتی بین یکی از طرفداران داریوش فروهر با مهندس بازرگان صورت گرفت مهندس بازرگان ضمن گفتگو درباره مسایل روز اظهار داشت در شرایط فعلی باید از نقش روحانیت در مبارزه علیه دستگاه استفاده کرد چون جبهه ملی یک دهم روحانیت در بین مردم نفوذ ندارد و مردم مملکت اکثراً عوام هستند و تعصب مذهبی داشته و از...
کریم سنجابی که حضور در عرصه سیاسی را از ایل خود فراگرفته بود، در ایام نوجوانی با یکی از سیاستمداران چپگرای ایران رابطه نزدیکی داشت، اما دست زندگی او را به جبهه ملی کشاند کریم سنجابی فرزند قاسمخان سردار ناصر، در سال 1283ش در کرمانشاه به دنیا آمد. تبار او از ایل کُرد سنجابی است که سالها در منطقه ماهیدشت (نزدیکی کرمانشاه) حفاظت از سرحدات در مقابل تجاوز نیروهای عثمانی و طوایف آن سوی مرزهای...
کریم سنجابى ـ 1 اطلاعات محرمانه بیوگرافىخیلى محرمانه تاریخ : 10 مى 1951 برابر با 20 اردیبهشت 1330 نام: کریم نام خانوادگى: سنجابى ملیت: ایرانى عنوان: دکتر حقوق تاریخ و محل تولد : 1283 در منطقه ایل سنجابى در کرمانشاه پست و مقام: وزیر آموزش و پرورش تاریخ انتصاب به این پست: 3 مى 1951 برابر با 13 اردیبهشت سال 1330 وابستگى به احزاب: حزب ایران قبلاً و اکنون عضو جبهه ملى آشنا به زبانهاى: فارسى ـ فرانسه جزئیات خانوادگى:...
در جریان محاکمه پزشک احمدی، وکیل او میگوید: «اگر او آدم کشته باشد باید اعدام شود. بااینحال آیا احمدی را میتوان قاتل محسوب کرد؟ منشأ تردید این است که قاتل کسی است که قصد قتل کند و مقصود از آن قتل را در اندیشه خود داشته باشد. احمدی نه قصد قتل کرده و نه مقصودی او را بوده است. احمدی افزار قتل بوده نه عامل آن». سپیدهدم یکی از روزهای 1322 پزشک احمدی را با دستهای دستبند شده به میدان توپخانه...