اصلاحات ارضی
گزارشی از وضعیت جزایر ایرانی خلیج‌فارس در سال ۱۳۰۲

گزارشی از وضعیت جزایر ایرانی خلیج‌فارس در سال ۱۳۰۲

تاریخ سند: ۱۱ جمادی‌الثانی ۱۳۴۲ (۲۸ دی‌ماه ۱۳۰۲)   «...بنده یکی از بلدچی‌هایی(پیلُت) هستم که در شعبه بحریه[=نیروی دریایی]انگلیس در بین‌النهرین[=عراق] مستخدم شده و در امورات بحریه خصوصاً خلیج‌فارس و شط‌العرب[=اروندرود]، معلومات کافی و تجربیات شایان دارم. زبان انگلیسی را نیز به طور لازم می‌توانم بنویسم و بخوانم و اباً جدّا دریانبرد بوده[ام]....شعبه بحریه کنونی دولت علیه[ایران] در خلیج‌فارس...

ادامه مطلب

20 سند از سفر نیکسون به ایران در آذرماه 1332

20 سند از سفر نیکسون به ایران در آذرماه 1332

سوم آذر ۱۳۳۲، اعلامیه کوتاه دربار از سفر نایب ریاست جمهوری آمریکا، ریچارد نیکسون و همسرش به ایران در بازه زمانی هجدهم تا بیست و یکم همین ماه خبر می‌دهد. همین روزها خبر برقراری مجدد روابط سیاسی ایران و انگلستان هم منتشر می‌شود. این روابط مهر ۱۳۳۱ در اعتراض به بی‌اعتنایی انگلستان به بحث ملی شدن صنعت نفت، از جانب ایران قطع شده بود. حالا کمتر از چهارماه پس از کودتا، مصدق در دادگاه نظامی دارد محاکمه...

ادامه مطلب

مجالس ختم آقا‌مصطفی خمینی در سراسر ایران

مجالس ختم آقا‌مصطفی خمینی در سراسر ایران

برقراری مجلس ختم در مسجد همت تجریش تهران

ادامه مطلب

حکم بنی‌صدر به شهید چمران در هفته اول جنگ

حکم بنی‌صدر به شهید چمران در هفته اول جنگ

پنجم مهرماه ۱۳۵۹ در حالی که کمتر از یک هفته از شروع جنگ تحمیلی توسط عراق می‌گذشت، ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس جمهور و فرمانده کل‌قوا، مصطفی چمران را به عنوان نماینده خود در مناطق عملیاتی منصوب می‌کند. متن این حکم به شرح زیر است:  بفرمان امام امت، دکتر مصطفی چمران نماینده امام و اینجانب در مناطق عملیات جنگی در کلیه امور منصوب میگردد. لازم‌الاجراء است که تمامی سازمانهای لشگری و کشوری و...

ادامه مطلب

شیوع «تیفوس» در ایران در ایام جنگ جهانی دوم

شیوع «تیفوس» در ایران در ایام جنگ جهانی دوم

: به فاصله‌ چند ماه پس از اشغال ایران توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم، در بهار سال ۱۳۲۱ آوارگان لهستانی نیز از روسیه به شمال ایران گسیل شدند. در جریان سرازیرشدن این آوارگان که تا تابستان ۱۳۲۲ ادامه داشت، دست کم ۱۵۰ هزار نظامی و غیرنظامی لهستانی وارد ایران شدند. در همین مدت و در حالی‌که ایرانیان گرفتار قحطی ناشی از اشغال کشور شده بودند، بیماری «تیفوس» نیز در ایران شیوع بسیار...

ادامه مطلب

آخرین حضور رضاشاه در یک مراسم نظامی

آخرین حضور رضاشاه در یک مراسم نظامی

مراسم جشن فارغ‌التحصیلی دانشکده افسری در سال ۱۳۱۹ - همان‌گونه که در تصویر مشاهده می‌شود رضاشاه در این مراسم شمشیر حمایل کرده است(مقایسه شود با تصاویر بالا)

ادامه مطلب

آوارگان لهستانی مقیم ایران به روایت کتاب «ایران پل پیروزی، سرزمین قحطی»

آوارگان لهستانی مقیم ایران به روایت کتاب «ایران پل پیروزی، سرزمین قحطی»

بهار ۱۳۲۱ درحالی که کمتر از یک سال از اشغال ایران توسط متفقین (انگلستان، شوروی و آمریکا) می‌گذشت و قحطی کشور را فرا گرفته بود، ناگهان شوروی اعلام کرد قصد دارد آوارگان لهستانی جنگ را به ایران بفرستد. در جریان این فرآیند که بیش از یک سال به طول انجامید، بیش از ۱۵۰ هزار آواره‌ی نظامی و غیرنظامی لهستانی به ایران منتقل شدند. دکتر محمدقلی مجد در فصل دهم کتاب «ایران پل پیروزی، سرزمین قحطی» به این...

ادامه مطلب

اسنادی از قتل و غارت ارتش شوروی در دوران اشغال ایران

اسنادی از قتل و غارت ارتش شوروی در دوران اشغال ایران

شهریور سال ۱۳۲۰، انگلیس از جنوب و شوروی از سمت شمال، به ایران حمله کرده و ظرف چند ساعت حکومت رضاشاه سقوط کرده و کشور توسط متفقین اشغال شد. شوروی و انگلیس که تا چند سال پس از حمله، ایران را تحت اشغال خود داشتند، علیرغم توافق قبلی‌شان مبنی بر عدم استفاده از ذخایر غله مردم ایران، دائماً درحال بهره برداری از ذخیره غذایی ایران بودند. در مواقعی هم که با مخالفت روبرو می‌شدند، سعی می‌کردند با ارعاب و...

ادامه مطلب

نشریه‌ای که سفارت اسرائیل در تهران منتشر می‌کرد

نشریه‌ای که سفارت اسرائیل در تهران منتشر می‌کرد

از جمله نشریاتی که در سال‌های حکومت محمدرضا پهلوی با رویکرد حمایت از رژیم صهیونیستی و ترغیب یهودیان ایران برای مهاجرت به فلسطین اشغالی منتشر می‌شد، ستاره شرق بود. گرچه این نشریه ابتدا در اسرائیل منتشر می‌شد، اما بعدتر به‌خاطر انتشار در ایران معروف شد.

ادامه مطلب

نامه آقا مصطفی چهار روز قبل از تبعید امام خمینی(ره)

نامه آقا مصطفی چهار روز قبل از تبعید امام خمینی(ره)

پنجم آبان 1343 امام خمینی(ره) در سخنانی، به تصویب کاپیتولاسیون واکنش نشان داده و در نهایت به‌خاطر انتقاد از رژیم، دستگیر و سپس به ترکیه تبعید شدند. به فاصله چند روز پس از سخنرانی، آقامصطفی خمینی فرزند ارشد حضرت امام در نامه‌ای خطاب به شیخ نصرالله خلخالی(از روحانیون طرفدار امام خمینی در نجف)، لزوم ترجمه سخنان امام به عربی و پخش در بلاد عربی را یادآور می‌شود. آقامصطفی همچنین با به تأسیس...

ادامه مطلب

ملاقات محمدرضا پهلوی با چرچیل در تهران

ملاقات محمدرضا پهلوی با چرچیل در تهران

ملاقات محمدرضا پهلوی با وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت در سفارت شوروی در تهران؛ آذرماه ۱۳۲۲

روزنامه اطلاعات؛ ۱۵ آذر ۱۳۲۲: از اداره انتشارات سفارت انگلیس سه‌شنبه ۸ آذر(۳۰ نوامبر) «در این روز شصت‌ونهمین سال تولد مستر چرچیل بود...اولین وعده مستر چرچیل ساعت ۱۲‌ و نیم با شاه ایران بود و در سالن پذیرایی سفارت کبرای شوروی ملاقات به عمل آمد. مستر چرچیل یک ربع از ۱۳ گذشته از سفارت انگلیس خارج شد. سرریدر بولارد و افسر قسمت همراه او بودند...وقتی از ملاقات پادشاه خارج شد، هر دو روی...

ادامه مطلب

 استعمار بریتانیا در منطقه خلیج فارس و دریای عمان (از شکل‌گیری تا پایان قاجاریه)

استعمار بریتانیا در منطقه خلیج فارس و دریای عمان (از شکل‌گیری تا پایان قاجاریه)

 روابط ایران و انگلستان با ارسال سفرا و مراسلات همکاری از دوره حکومت ایلخانان آغاز گشت. مراودات اقتصادی و جبهه‌گیری مشترک بر ضد مسلمانان شامات از مهم‌ترین دلایل این‌گونه ارتباطات اولیه بود. در دوره تیموریان نیز این روابط شکننده و بدون هدفمندی درازمدت ادامه یافت. دوره صفوی نقطه عطفی در توسعه روابط خارجی ایران با انگلستان محسوب می‌گردد. استفاده از فن‌آوری نظامی از مبارزه با...

ادامه مطلب

استبداد ستیزی شعرا در دوره رضاخانی

استبداد ستیزی شعرا در دوره رضاخانی

  رفتار مستبدانه رضاخان محدود به قشر خاص یا طبقه خاص اجتماعی نمی گشت. تنها کشاورزان بی پناه یا روحانیون و دین مداران و یا زنان پای بند به حجاب یا عشایر مظلوم و ستم کشیده نبودند که مورد تعرض دار و دسته رضاخان قرار گرفتند و تحت شعار تامین امنیت گرفتار خشونت آنها شدند، بلکه فرهیختگان جامعه نیز به جرم اشاعه حق و حقیقت مورد ظلم رضا خان واقع شدند. میرزاده عشقى، عارف قزوینى، ملک الشعرای بهار از جمله...

ادامه مطلب

محمدرضا پهلوی به نقش متفقین در به سلطنت رساندنش اقرار کرده بود

محمدرضا پهلوی به نقش متفقین در به سلطنت رساندنش اقرار کرده بود

گزیده‌ای از بیانات امام خمینی(ره) در مورد چگونگی به سلطنت رسیدن محمدرضا پهلوی «...خودش[=محمدرضا پهلوی] گفت که مرا، مرا نصب کردند؛ خود متفقین آمدند در اینجا -در یکی از نطقهایش گفت[که‌]- متفقین آمدند در ایران و صلاحْ این دیدند که من باشم، که خاندان کذا باشد. خدا لعنتشان کند با این صلاحشان. کسی که دست‌نشانده دیگران است خدمت باید بکند؛ نمی‌تواند نکند...»(امام خمینی(ره)؛ ۱ تیر ۱۳۵۰) **** ...

ادامه مطلب

مراسم سوگند پادشاهی محمدرضا پهلوی

مراسم سوگند پادشاهی محمدرضا پهلوی

اجرای مراسم سوگند پادشاهی توسط محمدرضا پهلوی در مجلس شورای ملی؛ ۲۶ شهریور ۱۳۲۰

«...فکر می‌کنم چهار یا پنج روز پس از اولین ملاقات بود که ترات[=رئیس اطلاعات انگلیس در ایران و نفر دوم سفارت] گفت:«امشب همانجا بیا!» سر قرار رفتم. ترات گفت:«محمدرضا پیشنهادات ما را انجام داده و این خوب است...به هرحال یک اشکال پیش آمده. روس‌ها صراحتاً مخالف سلطنت هستند و خواستار استقرار رژیم جمهوری در ایران می‌باشند! آمریکایی‌ها هم بی‌تفاوتند و می‌گویند برای ما فرقی نمی‌کند که...

ادامه مطلب

تصاویر تظاهرات مردم تهران در 16 شهریور 1357

تصاویر تظاهرات مردم تهران در 16 شهریور 1357

سه روز پس از تظاهرات و راهپیمایی سراسری و تاریخی عید فطر و در پی دعوت روحانیت مبارز تهران، در روز پنج شنبه 16 شهریور مردم در تهران و سایر شهرهای کشور بار دیگر راهپیمایی گسترده ای  در مخالفت با رژیم پهلوی برگزار کردند. این تظاهرات در شرایطی برگزار شد که دولت شریف امامی بعد از راهپیمایی عید فطر طی اطلاعیه‌ای هرگونه برگزاری اجتماعات و راهپیمایی  بدون مجوز از سوی دولت را ممنوع اعلام کرده...

ادامه مطلب

 گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری

گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری

 «...ما انگلیسیها با آنها با کمال خشونت رفتار میکنیم. ما خود را مظهر پاک مسیحیت و خیرخواه بشر معرفی میکنیم و میگوییم با همسایگان باید با رأفت و مهربانی رفتار کنیم ولی عادتاً رفتار ما با ملل شرقی با خشونت و درشتی است. این نوع رفتار ابداً برتری و بزرگی ما را در انظار آنها جلوه نمیدهد. ما تصور میکنیم اگر درشتی کنیم و به آنها بیاعتنایی کنیم ارزش و اهمیت ما را در نظر آنها خواهد افزود بر عکس در نظر آنها...

ادامه مطلب

نماز عید فطر 57 - نمادی از اسلامی بودن انقلاب ایران

نماز عید فطر 57 - نمادی از اسلامی بودن انقلاب ایران

گاه تاریخ، شوخیهایی عبرت آمیز از خود نشان می دهد . از جمله ی این وقایع شباهت واقعه ی فتح باستیل در جریان انقلاب فرانسه و راهپیمایی و نماز عید فطر مردم تهران در 13 شهریور 57 بود .قیام و تظاهرات 13 ژوئیه سال 1789 پاریس، علاوه بر اینکه در ارقام با برگزاری نماز عید فطر در 13 شهریور سال 1978 ( میلادی ) شباهت حیرت انگیزی دارد ، نتایج یکسانی نیز برای هر دو انقلاب به بار آورد ؛ قدرت نمایی مردم در برابر سلطنت ،...

ادامه مطلب

روایتی از برگزاری نماز عید فطر سال 57 در تپه‌های قیطریه

برشی از خاطرات فضل‌الله فرخ

روایتی از برگزاری نماز عید فطر سال 57 در تپه‌های قیطریه

فضل‌الله فرخ می‌گوید: در تظاهرات عید فطر 57 ماموران رژیم پهلوی وقتی که خواهران را در صف تظاهرات می‌دیدند خیلی‌هایشان تحت تأثیر قرار می‌گرفتند و گاهی اشک‌شان جاری می‌شد. تاریخ انتشار: ۱۶:۰۹ - ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ - 2018June 13 پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ نماز عید فطر سال 1357 به امامت شهید آیت‌الله مفتح با حضور چشمگیر مردموبرو شد و تظاهرات پس از آن سرآغازی برای اوج‌گیری و تداوم...

ادامه مطلب

نماز و راهپیمایی عید فطر 1357 به روایت اسناد ساواک

نماز و راهپیمایی عید فطر 1357 به روایت اسناد ساواک

رمضان سال 1357 برای مؤمنان و مبارزان، حال و هوای متفاوتی نسبت به سایر رمضان‌هایی داشت که آن‌ها تجربه کرده بودند. در رمضان آن سال با توجه به تجمع مردم در مساجد و پای سخنرانی‌ها، فرصتی برای مبارزان فراهم شد تا آتش احساسات ضد رژیم مردم را شعله‌ورتر کنند. دیگر آن‌که در برخی از سخنرانی‌ها به طور علنی از رژیم انتقاد و نام امام خمینی بر زبان‌ها جاری می‌شد. به عبارت دیگر مساجد در آن...

ادامه مطلب


1
2
3
4
5