دوره دوم پهلوی
شواهد موجود نشان میدهد که آمریکا در تلاش بود همزمان با گسترش روابط موساد و ساواک، بسیاری از مسئولیتهای سیا را در ایران و خاورمیانه به موساد واگذارد. تا آغازین سالهای دهۀ ۱۳۴۰ش. سیا در تشکیل، آموزش، تجهیز و راهبری ساواک نقش درجه اول داشت و اینک آمریکا در نظر داشت با سپردن بخش مهمی از مسئولیتهای جاری سیا به موساد از نیرو و توان سیا در امور مهمتری استفاده کند. با این حال هدف آمریکا از این طرح،...
محمدرضا پهلوی در کتاب خود به نام «پاسخ به تاریخ» انقلاب سفید خود را گونهای باز تعریف میکند که گویی ایران را به سوی توسعه میکشاند، اما منتقدان انقلاب سفید، اقدامهای شاه را در حوزه انقلاب سفید نوعی چپگرایی عوامانه میدانند. مسعود رضایی منتقد کتاب نوشته شده شاه در این بخش از نوشته خود پس از بررسی موضوع نفت به مساله انقلاب سفیدی که محمدرضا پهلوی آن را نوشته میپردازد.این منتقد...
حزب پانایرانیست به رهبری پزشکپور در دوران نخستوزیری مصدق، عملکرد شفاف و قابل دفاعی نداشت. به ویژه تشکل تحت هدایت پزشکپور از سوی دیگر تشکلهای پانایرانیست متهم بود برای از میان برداشتن رقبای خود از جاسوسی و همکاری با دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی وفادار به دربار دریغ نمیکند. در آن دوران بخش زیادی از نیرو و وقت پانایرانیستهای رقیب مصروف تضعیف و تخریب موقعیت یکدیگر...
حکومت محمدرضا پهلوی پس از تجربه 12 ساله شبه دموکراسی حد فاصل سالهای 1320 تا 32، وارد فاز جدیدی شد که مشخصه بارز آن سرازیر شدن ثروتهای نفتی بود که شاه اینک باتجربهتر را سرمست قدرت کرد. قدرتی که یک سوی آن ناشی از ثروتی بادآورده ای بود که عمده آن در مسیر تقویت قوای نظامی قرا گرفت و سوی دیگر آن ناشی از حمایت بی قید و شرط آمریکا از وی بود. شاه قدرت یافته، اینک فرصت بیشتری برای آزمون و خطاهای متعدد...
ـ انقلاب سفید، ره آورد کاخ سفید رژیم شاه تصور میکرد پس از کودتای امریکایی 28 مرداد 1332 و اقدامات شدیدی پلیسی، میتواند بر مشکلات اجتماعی فائق آید، اما با گذشت 8 سال از کودتا و اعمال سیاستهای غربی در ایران، هنوز نابسامانی اقتصادی و نارضایتی عمومی در ههمه عرصهها مشاهده میشد. چنان که جعفر شریفامامی، نخستوزیر وقت، در سال 1339 در مجلس سنا اعلام کرد: «روزی که دولت تشکیل شد ما نگرانی...
پس از اعلام استقلال رژیم صهیونیستی در 14 می 1948 کشورهای عربی به سرزمینهای اشغال شده توسط رژیم صهیونیستی حمله کردند. بر خلاف تصور کشورهای عربی شکست سنگینی از صهیونیستها خوردند و بخش بیشتری از سرزمین فلسطین به دست آنان افتاد. شکست ارتشهای عربی در برابر صهیونیستها و همچنین جنایات آنان در حق مردم فلسطین٬ خشم و انزجار ملتهای مسلمان منطقه را برانگیخت. در ایران تحت تاثیر انزجار مردم از...
هرچند رخداد سیاهکل به اعتباری برآیند جدال شرق و غرب در عرصه جهانی دو قطبی بود؛ جهانی درگیر جنگ سرد اما نباید از خاطر دور داشت که این واقعه در دل خود خطرخیزی مبارزات مسالمت آمیز و تحمیل خطر به رژیم استبدادی را به زیر سوال می برد و یادآور زبان نفهمی استبداد شاهنشاهی بود که هیچ گونه سلامت گفتمانی را بر نمی تافت. تقریبا همه کسانی که دستی از دور بر آتش تاریخ معاصر ایران دارند، آن جمله مرحوم بازرگان...
انقلاب سفید در راستاى دکترین جان اف کندى با عنوان اتحاد براى پیشرفت انجام شد که بر اساس آن بر شعارهایى نظیر اصلاحات ، دموکراسى ، آزادى ، حقوق بشر و کرامت انسان تاکید مى شد . کندى در عرصه سیاست خاجى و در مورد حکومت هاى متحد و وابسته به آمریکا بر ضرورت اعمال اصلاحات مسالمت آمیز از بالا به منظور متوقف کردن انقلاب خشونت بار از پایین پافشارى مى نمود . به اعتقاد وى این اصلاحات باید به وسیله دولتمردان...
در سال 1960 دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به پیروزی رسیدند و در ژانویه 1961 جان.اف.کندی موفق شد به کاخ سفید راه پیدا کند. از این زمان تغییراتی در سیاست خارجی آمریکا پدیدار شد. دولت کندی معتقد بود به دلایل سیاسی تنها راه حفظ دولتهای طرفدار غرب یعنی سرمایهداری در جهانسوم، اجرای یک برنامه اصلاحات است که در آن...
روز ۱۶ تیر ۱۳۳۰دولت محمد مصدق به خواسته افکار عمومی مردم مسلمان ایران و جهان اسلام پاسخ مثبت داد و اقدام رژیم شاه در شناسایی دو فاکتو اسرائیل را لغو و کنسولگری ایران را در اسرائیل تعطیل کرد. اعلامیه رسمی دولت به مناسبت شناسایی اسرائیل در ۲۳ اسفند ۱۳۲۸ منتشر شده بود . امروزه، ضرورت مطالعات تاریخی، چه در آموزههای دینی و چه در آثار اندیشمندان فرهیخته، چنان اهمیتی یافته که به عنوان یک امر بدیهی،...
دولت بازرگان در 24 بهمن ارتشبد قرهباغی را برکنار و سرلشکر قرنی را به جای او منصوب کرد. سگف به رئیس دفتر قرنی تلفن کرد و از وی خواست ترتیب ملاقاتی با رئیس جدید ستاد ارتش را به منظور تسلیم اعتبارنامهاش به عنوان وابسته نظامی اسرائیل در ایران بدهد. افسری که در آن سوی خط بود پس از مدتی سکوت توصیه کرد که هر چه زودتر از ایران خارج شوند. به گزارش 598 به نقل از سایت نور قدس به مناسبت سالروز تسخیر سفارت...
در چهارمین نشست از سلسله نشستهای پنجاهمین آغاز نهضت امام خمینی که در محل کتابخانه ملی برگزار شد، جواد منصوری در سخنانی با موضوع «بررسی علل مخالفت روحانیون با انقلاب سفید»، با به اهمیت موضوع انقلاب سفید در پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: شعارهای انقلاب سفید ظاهری زیبا داشتند، اما در بررسی شعارها باید به عملکرد گذشته شعار دهنده و اهداف او از بیان این شعار هم توجه کرد که در مورد...
تعاملات صهیونیست ها با دربار پهلوی پس از شناسایی اسرائیل پس از اعلام به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی از سوی دولت ایران توسعة روابط در زمینههای مختلف، مورد توجه طرفین قرار گرفت. وزارت امور خارجه در فروردین 1329 یعنی چند هفته پس از شناسایی اسرائیل از سوی رژیم شاهنشاهی، در نامهای به نخستوزیر وقت، علی منصور در این باره چنین نوشت: به طوری که خاطر عالی مستحضر است چندی قبل از آن که...
در آغاز دهه ۱۳۵۰ ه. ش چند تحوّل مهم منطقه اى و بین المللى رخ داد که تا حدودى باعث کاهش نقش محورى روابط سیاسى ایران و اسرائیل شد. مهمترین این تحوّلات خروج نیروهاى انگلستان از شرق کانال سوئز و منطقه خلیج فارس بود. مشکل جایگزینى نیروهاى انگلیسى و حفظ امنیت کشورهاى کوچک خلیج فارس و منابع مهمّ انرژى آن از طریق «سیاست دو ستونى» و «نقش ژاندارمى» ایران حل شد. براى این که ایران بهتر بتواند نقش خود...
صحنۀ سیاسی بین الملل در ۱۳۳۹ خورشیدی، بستر بروز تحولات بسیاری بود از جمله آنکه در این سال جان، اف کندی برای ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد. کندی برای جلوگیری از قیامهای مردمی در جهان سوم که احتمال سرنگونی رژیمهای وابسته به بلوک غرب و به ویژه آمریکا را به دنبال داشت، رهبران آن کشورها را به انجام اصلاحاتی بر پایه دکترین خود تشویق و ترغیب کرد، بدین ترتیب محمدرضا پهلوی ناچار به...
آیت الله غفاری شخصیتی بزرگوار، مبارزی بی باک و عالمی پرهیزگار بود. او مردی حماسه آفرین بود که در مسیر دفاع از استقلال و عزت ملت غیور ایران تحت شدیدترین شکنجهها در زندانهای ساواک به درجه شهادت نائل آمد. در این نوشتار سعی شده است زندگی آن روحانی سلحشور به طور مختصر بیان شود. زندگی نامه آیت الله حسین غفاری در سال 1335 هـ.ق در روستای دهخوارقان تبریز که امروزه آذر شهر نامیده میشود، چشم به جهان...
«... اسرائیل به صورت یکی از مراکز بینالمللی خرید و فروش آثار باستانی ایران درآمده است به همین علت تجار خارجی عقیده دارند کهآثار باستانی ایران را میتوان به قیمت مناسب در اسرائیل خریداری کرد. در دو سال اخیر حدود 2000 ظرف سفالی املش به اسرائیل آورده شده و موزههای بزرگ فرانسه، انگلستان و آمریکا و موزههای بسیار دیگر، مساعی فراوانی برای جمعآوری این آثار به کار بستهاند...» ...
ایران در سالهای دهه ۱۹۶۰م /۱۳۴۰ش فقط حلقهای در زنجیر دفاعی آمریکا در برابر بلوک کمونیست به شمار میرفت. اما در سالهای دهه ۷۰ میلادی /۵۰ شمسی به صورت متحد ممتاز ایالات متحده آمریکا درآمد. قدرتنمایی شاه کمک زیادی به اجرای دکترین ریچارد نیکسون - که در ۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ (۳۰ دی ۱۳۴۷) در مسند ریاست جمهوری آمریکا قرار گرفته بود، میکرد. زیرا بلندپروازیهای منطقهای شاه کاملاً با نظریات...