اردشیر ریپورتر
از جمله فرماندهان و امرای بهایی ارتش عصر پهلوی دوم باید از سپهبد پرویز خسروانی نام برد. براساس خاطرات ارتشبد فردوست، خسروانی از دانشجویان فقیر دانشکده افسری بود که از همان هنگام در جست وجوی یک زن پولدار بود تا از رهگذر ازدواج با وی بتواند به وضع نابسامان مالی خود نظم ببخشد. سرانجام دختری پولدار از یک خانواده بهایی را پیدا کرد و کوشید تا خود را عاشق و شیدای او وانمود نماید. پرویز خسروانی هرروز...
استان خوزستان در طی سه قرن اخیر خصوصاً با ورود استعمار انگلیس به خلیج فارس و تلاش آنها برای دستیابی به آب‌های گرم جنوب، و مخازن نفت منطقه و همچنین کنترل هندوستان، عراق، عربستان سعودی که جزو مستعمرات انگلستان بودند، دستخوش تغییر و تحولات عدیده‌ای شده است. درگیری‌های رژیم دست‌نشانده پهلوی با کشورهای منطقه که در راستای منافع انگلیس، امریکا و اسرائیل صورت می‌گرفت،...
یکی از دهشتناک‌ترین تراژدی‌های تاریخ ایران بعد از مشروطه جنگ و جدال‌های بی‌پایان سالارالدوله با دولت مرکزی در غرب کشور بود که به فجایع فراوانی منتهی شد. ابتدا ببینیم سالارالدوله کیست؟ ابوالفتح‌میرزا سالارالدوله (1338-1260ق) به طور قطع یکی از متحدین سیاست خارجی بریتانیا و یکی از کسانی بود که مورد حمایت شرکت نفت انگلیس و ایران واقع میشد، تا در موارد ضرور از او به نفع...
نشریه ایران نو، به دنبال یک توقیف کوتاه مدت بار دیگر در شوال 1328 منتشر شد. این روزنامه در دوره جدید انتشار، یکسر سخنگوی حزب دمکرات شد. مدیرمسئول آن هم به جای سید‌ابوالضیاء شبستری، سید‌مهدی افجه‌ای تعیین شد. شبستری صاحب امتیاز بود و رسول‌زاده سردبیر؛ به واقع رسول‌زاده نظریه‌پرداز روزنامه و حزب دمکرات به شمار می‌آمد. به همین علت در سومین شماره سال جدید «تاکتیک و طرز...
در سال 1906 حزب لیبرال بر حزب محافظه‌کار غلبه کرد و اکثریت پارلمانی را از آن خود ساخت. بحث تعیین منطقه نفوذ با روسیه به شکل جدی‌تری مطرح گردید. رایس وزیرمختار جدید انگلیس در تهران، معتقد بود تعیین منطقه نفوذ باید توأم با استقلال و یکپارچگی و تقسیم برابر امکانات اقتصادی و بازرگانی ایران بین دولتین باشد. رایس می‌گفت باید به زمامداران ایران نشان داده شود قرارداد برای حفظ تمامیت ارضی کشورشان...
جنبش مشروطه هر چند ریشه غربی داشت ولی تعدادی از بزرگ‌ترین مجتهدان دوران مشروطیت، تفسیری متناسب با آموزه‌های دینی و بومی عصر خود را از مشروطه ارائه دادند و کوشیدند آن را به کرسی بنشانند. آخوند ملامحمد کاظم خراسانی (1255 ـ 1329ق)، حاج میرزا حسین تهرانی (متوفی 1326ق)، آقا شیخ ملاعبدالله مازندرانی (1259 ـ 1331ق) در نجف، حاج آقا نورالله اصفهانی و آقا نجفی اصفهانی در اصفهان، و عبدالحسین لاری در فارس و شیخ...
رکن‌الدین مختار فرزند کریمخان مختارالسلطنه در سال 1266 در اصفهان متولد شد. برخی تاریخ تولد او را 1271 آورده‌اند. پدرش کریم خان، کرد و اهل مذهب سنت بود. در سال 1296 ق که قزاقخانه به فرماندهی دومانتوویچ روسی در تهران دایر شد، وارد خدمت قزاقخانه شد. در سال 1312 ق ملقب به نیرالسلطنه و در اواخر سال 1315 ق به نمایندگی دولت ایران برای عرض تهنیت پنجاهمین سال سلطنت ملکه ویکتوریا روانه لندن گردید و پس از مراجعت از...
تاسالهای طولانی کسی نمی دانست یکی از موسیقیدانان مشهور کشور که به تمام مایه های شور ، ماهور ، سه گاه ، دشتی ، بیات ترک ، و ... تسلطی استادانه دارد همان کسی است که در مقام رئیس شهربانی رضاشاه بیشترین جنایت و خونریزی و سرکوب را علیه آزادیخواهان در زندانهای رضاخانی مرتکب شده است . آن موقع به « سرپاس مختاری » مشهور بود و امروز « استاد رکن الدین مختاری » نامیده می شود . رکن الدین مختاری نوازنده...
تاریخ نهضت اسلامی ایران سرشار از شخصیت‌ها و افرادی است که با مجاهدت‌ها و اقدامات خود نقش مهمی در پیروزی این نهضت ایفا کردند. یکی از این شخصیت‌ها، شهید مظلوم آیت‌الله دکترسیدمحمد حسینی بهشتی است. آیت‌الله بهشتی از چهره‌های درخشان فکری و سیاسی بود که انقلاب اسلامی به تاریخ اسلام هدیه کرد. شخصیت پرنفوذ آیت‌الله بهشتی در آن است که از یک سو همواره بر لزوم تشکیلات منسجم تاکید...
دهه 60 به عنوان سخت‌ترین دهه انقلاب اسلامی به شمار می‌رفت چرا که در این دهه، علاوه بر وقوع جنگ تحمیلی، ایران اسلامی شاهد سیل عظیمی از ترورها، انفجارات و اقدامات خرابکارانه در شهرهای مختلف توسط سازمان منافقین و فتنه احزاب و گروههای مارکسیستی به ویژه در تهران بود. اگرچه وجود چنین شرایطی در کشور التهاب‌آفرین بود، اما نتوانست کوچک‌ترین خللی در مسیر ملت به سوی دستیابی به استقلال، آزادی و...
س: نظر شما درباره شخصیت سیاسی، مذهبی دکتر شریعتی چیست؟ ج: بسم الله الرحمن الرحیم. مرحوم دکتر شریعتی یک قریحه سرشار، یک ذهن تیز و اندیشه پویایی بود که درباره انسان بیش از هر چیز دیگر اندیشیده بود و این اندیشه را در رابطه با اسلام و ادیان ابراهیمی و در رابطه با آنچه فلاسفه، جامعه‌شناسان، انسان‌شناسان و متفکرین دیگر آورده‌اند و گفته‌اند دنبال کرده بود و به نتایج مورد علاقه خود رسیده بود. به...
مهدی عراقی، مبارز سیاسی بنام، در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت، نقش واسط میان گروه فدائیان اسلام و آیت‌الله کاشانی و جبهه ملی را برعهده گرفته بود، اما او نتوانست روابط نزدیکی با جبهه ملی برقرار کند محمد مهدی عراقی در سال 1290 در محله پاچنار تهران دیده به چهان گشود. گرایش‌های مذهبی و سیاسی وی را به هیئت‌های عزاداری کشاند و در آنجا بود که با برخی از اعضای فدائیان اسلام آشنا شد. علاقه وی به عالم...
با پیروزی انقلاب مشروطه در 14 مردادماه 1285 و نگارش نخستین قانون اساسی، اولین سنگ بنای تشکیل مجلس شورا در تاریخ ایران برداشته شد که گام مهمی در تحدید اختیارات مطلق پادشاهان قاجار در آن دوران داشت. مجلس اول شورای ملی در تاریخ 14 شهریورماه افتتاح شد اما دیری نپایید که با به توپ بستن شدن مجلس از سوی محمد علی شاه قاجار پرونده اولین دوره مجلس بسته شد. متاسفانه چندباری در طول تاریخ استقرار مشروطه و...
: بلافاصله بعد از رحلت امام خمینی، مجلس خبرگان رهبری تشکیل جلسه داد تا درباره امر خطیر رهبری نظام بعد از امام خمینی تصمیم بگیرد. بازخوانی خاطرات شاهدان و حاضران در این جلسه مهم در این رابطه حائز اهمیت است. در ادامه شش روایت از انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری توسط مجلس خبرگان را می‌خوانید: روایت آیت‌الله حائری شیرازی؛احمدآقا گفت: با انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای قلب امام را شاد...
قوام‌السلطنه در 29 می 1921 به ریاست وزرا برگزیده شد و یکسره از زندان به دفتر ریاست وزرا رفت: «شاه پس از اینکه با استنکاف لیبرال‌ها رو به رو شد، روز گذشته قوام‌السلطنه را به ریاست وزرا منصوب کرد. وی برادر کوچک‌تر وثوق‌الدوله است و از سال 1910 تا 1918 در کابینه‌های مختلف حضور داشته است. پس از آن حکومت خراسان بر عهده وی نهاده شد؛ تا اینکه رئیس‌الوزرای اخیر [سید ضیاء] در ماه مارس او را دستگیر و...
سیدجابر بن سید مشعل الموسوی آل ابوشوک‍ة، رهبر قیام عشایر کعب شادگان۱ (فلاحیه) در دوران جنگ جهانی اول علیه متجاوزان انگلیسی و شیخخزعل بود. در این مقاله پس از شرح کوتاهی از زندگینامه وی، مروری بر نبردهای او و یاران دلیرش با قوای دشمن میکنیم. زندگینامه سیدجابر در خانوادهای مذهبی و عاشق ولایت به دنیا آمد و در دامان پرمهر مادر، و پدر بزرگوارش، سیدمشعل، پرورش یافت. پدر او از علمای بزرگ و...
سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بعد از اعلام مبارزه مسلحانه با نظام جمهوری اسلامی ایران در سال 1360، با هدف ایجاد رعب و وحشت در بین مردم، اقداماتی همچون ترور حامیان مردمی نظام، بمب گذاری در اماکن مختلف و ... را در دستور کار خود قرار داد و در این مسیر جنایات‌های هولناکی چون آتش زدن اتوبوس شرکت واحد در شیراز و کشتن دخترک چند ساله، به گلوله بستن کفاش پیرمرد در جنوب غرب تهران، حمله به سفره افطاری در یکی از...
قانون تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در اسفند 1335 به تصویب مجلسین شورای ملی و سنا و سپس به اعضای شاه رسید. بر اساس ماده اول قانون مذکور، هدف از تأسیس ساواک، حفاظت از امنیت کشور و جلوگیری از هر گونه توطئه علیه مصالح عمومی کشور، بود. کودتای 28 مرداد 32 ، تأثیرات زیادی در اوضاع سیاسی و امنیتی ایران بر جای گذاشت که از جمله آنها می توان به ارائه تعریف جدیدی از " امنیت " ، " اطلاعات " و "...
دو حزب مردم و ملیون هیچگاه نتوانستند در میان مردم ایران طرفدارانی پیدا کنند و به دو حزب مؤثر و جهت‌دهنده و دو رکن یک نظام سیاسی باثبات و قابل اطمینان تبدیل شوند. از سوی دیگر اهمیت استراتژیک ایران برای آمریکا به حدی بود که نمی‌توانست ایران را در وضعیتی رها کند که احتمالاً منجر به یک قیام و نهضت عمومی یا کودتای نظامی یا حداقل بی‌ثباتی شود و رقیب قدرتمند و در کمین نشسته (اتحاد شوروی) از آن استفاده...
از قحطی های نزدیک به روزگار ما 1288ق است که درباره آن گفته اند: «زمانی که آدمخوری باب گشت» و همچنین سال 1315، که درباره آن نیز گفته اند «آنچنان قحطی به مردم چیره گشت/شد ز خاطر قحطی هشتاد و هشت» و همچنین سال 1335، که بلوای نان نام گرفته است. درباره چنین قحطی و شدت سختی و تجربه مرگبار آن به درستی نمی توان قضاوت کرد؛ بنابر این تا فراهم آمدن پژوهشی کامل و فراگیر برپایه اسناد نمی توان از ژرفای این کانون...
