کاپیتولاسیون
«واقعیت یا توهمِ لغو کاپیتولاسیون در دوران رضاخان»

«واقعیت یا توهمِ لغو کاپیتولاسیون در دوران رضاخان»

لغو کاپیتولاسیون ۲ سال پیش از کودتای رضا خان روی داد رئیس‌الوزرای ایران، نجف قلی‌خان صمصام السلطنه که مرد ملی وطن دوستی بود، با موقع شناسی بر اساس اعلامیه لنین در سال ۱۲۹۷ شمسی، دو سال قبل از کودتای رضاخان قرارداد ترکمنچای و تمامی امتیازات ناشی از آن از جمله کاپیتولاسیون را ملغی اعلام کرد، یعنی کاپیتولاسیون را در واقع، نجف‌قلی خان بختیاری لغو کرد نه رضاشاه پهلوی! روز‌هایی که بر ما...

ادامه مطلب

برگزیدگان جایزه کتاب سال معرفی شدند

برگزیدگان جایزه کتاب سال معرفی شدند

روز چهارشنبه شانزدهم بهمن 1398، برگزیدگان سی‌ و‌ هفتمین دوره جایزه کتاب سال و بیست‌ و هفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال معرفی شدند. آئین اختتامیه‌ سی‌ و هفتمین دوره جایزه کتاب سال و بیست‌و‌هفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال که در تالار وحدت برگزار شد از برگزیدگان  بخش‌های مختلف، تجلیل شد. عناوین آثار برگزیده این جایزه به شرح زیر است: 1- جایزه کتاب سال؛ الف) دین ، فقه و...

ادامه مطلب

اظهارات حسنعلی منصور در مورد تبعید امام خمینی

اظهارات حسنعلی منصور در مورد تبعید امام خمینی

اظهارات سخیف حسنعلی منصور در مورد برنامه های به اصطلاح اصلاحی! دولت خود و مسأله تبعید امام خمینی، در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری یونایتدپرس؛ 4 نوامبر 1964(13 آبان 1343)

ادامه مطلب

حسنعلی منصور یک نمونه از سیاستمدار تبهکار، بخش دوم

حسنعلی منصور یک نمونه از سیاستمدار تبهکار، بخش دوم

 نقش حسنعلی منصور در کانون مترقی در دورانی که فشار امریکاییها برای انـجام‌ اصـلاحات،در ایران افزایش می‌یافت،محمد رضا پهلوی،به فعالیتهای شورای عالی اقتصاد که مـتشکل از نـخست‌وزیر،مـدیرعامل سازمان‌ برنامه،رئیس بانک مرکزی و تعدادی از وزرا و خودش بود،علاقه بیشتری نشان‌ داد‌ و حسنعلی‌ منصور را در 1337 بـه عـنوان دبیر این شورا منصوب کرد.حسنعلی منصور نیز که در تماس با دوستان...

ادامه مطلب

هنری پرشت : [امام] خمینی یکی از مردان بزرگ تاریخ این قرن بود

هنری پرشت : [امام] خمینی یکی از مردان بزرگ تاریخ این قرن بود

:  «هنری پرشت» HENRY PRECHT​ وابسته سیاسی- نظامی اسبق سفارت آمریکا در تهران راجع به امام خمینی و روابط ایران و آمریکا بعد از رحلت امام خمینی در پانزدهم خرداد 1368  با رادیو صدای آمریکا مصاحبه ای انجام داده است که در این مصاحبه اعتراف های جالبی در باره شخصیت امام خمینی و انقلاب اسلامی و تاثیر ان بر روابط ایران و آمریکا دارد به دلیل اهمیت تاریخی این اعتراف ها عینا به نقل از نشریه اخبار...

ادامه مطلب

قرارداد کاپیتولاسیون از پنتاگون ارسال شده بود

به مناسبت 21 مهر ماه سالروز تصویب کاپیتولاسیون در مجلس

قرارداد کاپیتولاسیون از پنتاگون ارسال شده بود

ریشه کاپیتولاسیون در ایران، به عهدنامه ترکمانچای بر‌ می‌گردد. آن عهدنامه، فصل جداگانه‌ای به نام «عهدنامه تجاری ترکمانچای» داشت. در فصل هشتم این عهدنامه آمده است که اگر دو نفر روس با هم نزاع کنند و منجر به قتل شود، موضوع به محاکم ایران مربوط نشده و وزیر مختار روس یا کنسول روس قضاوت خواهد کرد. اگر بین یک گروه روس و یک ایرانی اختلافی باشد، یا منجر به قتل شود، هیچکس حق توقیف فرد روس را نداشته...

ادامه مطلب

نگاهی گذرا به سیر کاپیتولاسیون در ایران ‌

نگاهی گذرا به سیر کاپیتولاسیون در ایران ‌

کاپیتولاسیون عبارت است از معاهده ای که به موجب آن بیگانگان حق اقامت در کشور دیگری را برای خود تحصیل می کنند و از برخی حقوق و مزایای "اختصاصی" بهره مند می شوند. در ایران این موضوع برای اولین بار در عصر صفوی مطرح شد، ولی هیچ وقت تحقق نیافت. در دوره قاجار و در پی شکست ایران در جنگ با روسیه قرارداد ترکمانچای به ایران تحمیل شد. در این قرارداد و به موجب فصول 7 و 8 آن، قانون مصونیت قضایی مستشاران روسی به...

ادامه مطلب

سوء استفاده آمریکا از کاپیتولاسیون در ایران

به مناسبت 21 مهرماه سالروز تصویب کاپیتولاسیون در مجلس

سوء استفاده آمریکا از کاپیتولاسیون در ایران

در هیأت دولت عَلَم، ماده واحده ای برای حق مصونیت دیپلمات کشورها تصویب شده و به صورت مبهمی به مجلس سنا ارسال گردید. در مجلس سنا همان مطلب مبهم تصویب شد. متن ماده واحده در مجلس سنا به شرح زیر است : «مجلس سنا در جلسه خود متن یادداشت شماره 8296 مورخ 26/8/1342 وزارت امور خارجه شاهنشاهی و یادداشت شماره 299 مورخه یازدهم دسامبر 1963 سفارت کبرای ایالت متحده امریکا در تهران را تصویب و به دولت اجازه اجرای مفاد و...

ادامه مطلب

صدای هیچ روشنفکری در اعتراض به کاپیتولاسیون بلند نشد

چهارم آبان سالروز سخنرانی تاریخی امام خمینی علیه کاپیتولاسیون

صدای هیچ روشنفکری در اعتراض به کاپیتولاسیون بلند نشد

  در سالروز سخنرانی اعتراضی امام خمینی(ره) به پذیرش قانون کاپیتولاسیون در دوران رژیم طاغوت، نشستی با همین موضوع عصر امروز در فرهنگسرای سرو برگزار شد. در ابتدای این نشست، یعقوب توکلی کارشناس تاریخ و پژوهشگر با بیان اینکه کودتای 28 مرداد تکمیل پروژه نفوذ آمریکا در ایران بود، گفت: کودتای 28 مرداد یک کودتای سیاسی امنیتی بود برای اینکه بتوانند بر نفت ایران مسلط شوند. وی با بیان اینکه آمریکا پروژه...

ادامه مطلب

ملی گراها در برابر کاپیتولاسیون سکوت کردند

21 مهر ماه در سالروز تصویب لایحه ننگین کاپیتولاسیون

ملی گراها در برابر کاپیتولاسیون سکوت کردند

برخلاف قانون که اول لایحه به مجلس شورای ملی می‌رفت و پس از تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شد کاپیتولاسیون مستقیم به سنا فرستاده شد و درآنجا در یک قیام و قعود، پیرمردهای مدافع سیاست انگلیس و آمریکا لایحه را تصویب کردند. حاکمان ایران از ابتدای برقراری ارتباط با کشورهای اروپایی، امتیازهایی به آنها می دادند که معمولاً یک طرفه بود. شمار این امتیازها، اعطای حق مصونیت قضایی یا همان کاپیتولاسیون بود....

ادامه مطلب

قیمت کاپیتولاسیون!

قیمت کاپیتولاسیون!

قیمت کاپیتولاسیون! روز 23 اردیبهشت 1358  شورای انقلاب به پیشنهاد هیأت وزیران لغو قانون کاپیتولاسیون مصوب مهر 1343 را به تصویب رساند.   حق قضاوت کنسولی اگرچه نوعی امتیاز سیاسی مرسوم بین دولتهای ماقبل قرن بیستم بود، اما تصویب آن در سال 1343 توسط دولت و مجلس ایران خبر از یک واپسگرایی غیرقابل قبول داشت. درحالی‌که رضاشاه پس از به‌سلطنت‌رسیدن موضع نسبتا محکمی در قبال کاپیتولاسیون گرفت، فرزندش...

ادامه مطلب

کاپیتولاسیون و تبعید امام

کاپیتولاسیون و تبعید امام

تصویب قانون کاپیتولاسیون      لایحه مصونیت مستشاران و تبعه آمریکا، در سیزدهم مهرماه 1342 (در زمانی که حضرت امام در زندان بودند) در کابینه علم، در مجلس شورای ملی علیه حاکمیت ملت ایران به تصویب رسید و پس از چندی که مجلس تشریفاتی سنا نیز بر آن صحّه گذارد، در زمان نخست-وزیری منصور[1] در بیست و یکم مهرماه 1343 دوباره در مجلس شورای ملی مورد تصویب ننگین نمایندگان شاه قرار گرفت.[ 2]   واکنش صریح امام به...

ادامه مطلب

بازنگری اوضاع مجلس به هنگام تصویب لایحه کاپیتولاسیون

21 مهرماه 1343 سالروز تصویب کاپیتولاسیون در مجلس

بازنگری اوضاع مجلس به هنگام تصویب لایحه کاپیتولاسیون

روز 3 مرداد 1343 در جلسه فوق العاده مجلس سنا که تا نیمه های شب ادامه داشت ، ماده واحده منضم به قرارداد وین موسوم به کاپیتولاسیون ، بدون بحث و مذاکره به تصویب سناتورها رسید. مهم‌ترین اقدام دولت منصور ارائه لایحه مصونیت قضائی مستشاران آمریکایی در ایران به مجلس بیست‌و‌یکم و تصویب آن بود. نظر به عواقب بعدی تصویب این لایحه، می‌توان گفت که این کار اقدامی سرنوشت‌ساز برای رژیم پهلوی بود. منصور...

ادامه مطلب

بیانات تاریخی امام خمینی(ره) علیه کاپیتولاسیون در 4 آبان 1343

بیانات تاریخی امام خمینی(ره) علیه کاپیتولاسیون در 4 آبان 1343

در پی تصویب لایحه(کاپیتولاسیون) در سال 1343 که دربرگیرنده اعطای مصونیت سیاسی به اتباع آمریکایی در ایران بود ، امام خمینی در تاریخ چهارم آبان ماه 1343 سخنرانی شدید اللحنی را علیه تصویب کاپیتولاسیون ایراد کردند که منجر به دستگیری و تبعید ایشان به ترکیه و ،نجف و نهایتاً فرانسه شد و زمینه وقایع بعدی، وقوع انقلاب و پیروزی آن در بهمن 1357 را فراهم آورد: بسم الله الرحمن الرحیم انالله و اناالیه راجعون. من...

ادامه مطلب

«کاپیتولاسیون» از پنجره خاطره ها

«کاپیتولاسیون» از پنجره خاطره ها

کاپیتولاسیون واژه ای فرانسوی است که معادل انگلیسی آن کاپیتولیشن Capitulation از کلمه Capitulare گرفته شده و به معنای «شرط گذاشتن» است. کاپیتولاسیون در لغت و عرف حقوقی و سیاسی به معنای سازش و تسلیم است و به قراردادهایی اطلاق می شود که به موجب آن، اتباع یک دولت در قلمرو دولت دیگر مشمول قوانین کشور خود می شوند و آن قوانین توسط کنسول آن دولت در محل اجرا می شود. به این دلیل واژه کاپیتولاسیون را در فارسی «حق...

ادامه مطلب

ماجرای کاپیتولاسیون آمریکایی

ماجرای کاپیتولاسیون آمریکایی

 محمدرضا شاه با وابستگی تنگاتنگی که با دولت امریکا پیدا کرده بود، در سال 1342، مبلغ 200 میلیون دلار وام از بانک‌های امریکا، به ضمانت دولت امریکا، برای خرید اسلحه از آن دولت دریافت نمود، و سپس، تعدادی از نظامیان امریکا را با عنوان مستشاران نظامی، برای آموزش ارتش ایران استخدام کرد که با خانواده‌های خود به ایران آمدند. دولت امریکا درخواست نمود که: «کارمندان هیأت‌های مستشاران از امتیازات و...

ادامه مطلب

سیر کاپیتولاسیون در ایران ‌

در سالروز تصویب لایحه ننگین کاپیتولاسیون

سیر کاپیتولاسیون در ایران ‌

 ‌کاپیتولاسیون عبارت است از معاهده ای که به موجب آن بیگانگان حق اقامت در کشور دیگری را برای خود تحصیل می کنند و از برخی حقوق و مزایای "اختصاصی" بهره مند می شوند. در ایران این موضوع برای اولین بار در عصر صفوی مطرح شد، ولی هیچ وقت تحقق نیافت. در دوره قاجار و در پی شکست ایران در جنگ با روسیه قرارداد ترکمانچای به ایران تحمیل شد. در این قرارداد و به موجب فصول 7 و 8 آن، قانون مصونیت قضایی مستشاران...

ادامه مطلب

چگونگی تصویب کاپیتولاسیون در ایران

چگونگی تصویب کاپیتولاسیون در ایران

روز چهارم آبان ۱۳۴۳امام خمینی در اعتراض به تصویب لایحه ذلت بار ‌ کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی طی نطق شدیداللحنی فرمودند: «عظمت ایران از بین رفت، استقلال از دست رفت، عزت ماپایکوب شد، مگر ما مستعمره هستیم. مگر ایران در اشغال امریکاست؟» طرح مصونیت نظامیان امریکایی که در خارج از ایالات متحده خدمت می‌‌کردند، از اوایل دهه ۱۳۳۰ و پس از استقرار نیروهای امریکا در کشورهای عضو ناتو به صورت...

ادامه مطلب

روزی که امام گفت اگر سکوت کنی گناهکار هستی

چهارم آبان 1343 سخنرانی تاریخی امام خمینی

روزی که امام گفت اگر سکوت کنی گناهکار هستی

در روز سه‌شنبه ۲۱ مهر ۱۳۴۳ لایحه قضاوت کنسولی مشهور به کاپیتولاسیون، با وجود مخالفت گروه کثیری از وکلای مردم، در جلسه‌ای پرتنش از تصویب اکثریت نمایندگان مجلس شورای ملی گذشت.    واژه کاپیتولاسیون به معنی انعقاد عهدنامه و قرارداد و یا خود عهدنامه و مفهوم عام حقوقی آن عبارت است از: پیمان‌هایی که حقوق قضاوت کنسولی و حقوق برون مرزی را به کشور دیگری در قلمرو حاکمیت ملی کشور میزبان اعطا...

ادامه مطلب


1
2