تاریخ شفاهی
کتاب زیباترین روزهای زندگی، خاطرات فوزیه مدیح، یکی از بانوان خرمشهری است که سمیه شریف‌لو آن را تدوین کرده است. این کتاب که توسط انتشارات سوره مهر در سال 1398 منتشر شده حاصل حدود سیصد ساعت مصاحبه نویسنده با راوی، تحقیقات کتابخانه‌ای و میدانی بسیار و بازنویسی‌های مکرر در طول چندین سال است. خبرنگار سایت تاریخ شفاهی ایران با نویسنده این اثر به گفت‌وگو نشسته است تا او درباره روش و شیوه کارش در...
کتاب‌های «بیست منهای یک» و «ویروس تاجدار» با موضوع خاطرات طلاب جهادی از مبارزه با ویروس کرونا، از سوی مرکز نشر هاجر در قم راهی بازار کتاب می‌شوند. به گزارش خبرنگار خبرگزای کتاب ایران (ایبنا) در قم، مرکز نشر هاجر به‌زودی دو کتاب با عنوان‌های «بیست منهای یک» و «ویروس تاجدار» را که به موضوع کرونا و خاطرات طلاب از فعالیت‌های جهادی دوران شیوع این ویروس می‌پردازد،...
نویسنده کتاب «از فیضیه تا الرشید» معتقد است که اراده، مهمترین پیام زندگی یک آزاده است، بنابراین هرچقدر در تقویت اراده تلاش کنیم، مطمئناً می‌توانیم زندگی‌ها را در مقابل مصائب و مشکلات مستحکم کنیم. اراده، مهمترین پیام زندگی یک آزاده است کتاب «از فیضیه تا الرشید» که در زمره تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و دوران اسارت در اردوگاه‌های متعدد رژیم عراق به‌شمار می‌رود، به...
روایت حسن رستگارپناه از کردستان در بحران امنیت و محرومیت به کوشش رضا صادقی از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شد. این کتاب حاصل دوازده جلسه گفت‌وگوی اصلی و یک جلسه مصاحبه تکمیلی با سردار رستگارپناه است که متن آن به جلسات قبل اضافه شده است. تاریخ شفاهی فرماندهان یکی از مهمترین منابع برای تاریخ‌نگاری و آگاهی جامعه از چیستی، چرایی و چگونگی حوادث دهه اول انقلاب اسلامی ایران است. با...
در دانش تاریخ، داده‌ها به طرق مختلف تولید یا گردآوری می‌شوند. بازگویی مشاهدات یا شنیده‌ها و تفکرات حاضران در حوادث و وقایع و فضاها و مکان‌های تاریخی، از طریق گفت‌وگوی فعال، از مهمترین روش‌های دریافت داده‌های تاریخی است که می‌توان آن را تاریخ شفاهی گفت. اهمیت این روش در آن است که به صورت مستقیم داده‌های مورد نیاز تاریخی از ورای ناگفته‌ها و یادمانده‌های شاهدان به دست...
«جنگ الکترونیک» عنوان کتاب روایتِ علی اسحاقی از دفاع مقدس است که به کوشش یدالله ایزدی و توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در سال 1397 منتشر شده است. این کتاب شامل 27 جلسه گفت‌وگو با این فرمانده دفاع مقدس است و در برگیرنده کودکی او تا زمان پذیرش قطعنامه 598 و پایان جنگ ایران و عراق است. به دلیل پیوستگی موضوعات در برخی جلسات، متن کتاب در 23 جلسه سازماندهی شده است. آن‌چنان که در پیشگفتار کتاب...
درآمد: حبیب لاجوردی در سال ۱۳۵۹به پیشنهاد آقای کینان از اساتید و متخصصین امور شوروی در دانشگاه هاروارد آمریکا طرح اولیه ی پروژه تاریخ شفاهی ایران را نوشت. این طرح درشهریور ۱۳۶۰ درمرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد تصویب شد وازهمان زمان اجرای آن با مصاحبه بازیگران صحنه سیاسی ایران در پنجاه سال اخیرآغازگشت. هدف این طرح جمع‌آوری و نگهداری خاطرات افرادی اعلام شده بود که در رویدادهای...
بیشترِ کتاب‌های منتشره درباره تاریخ شفاهی دفاع مقدس مربوط به افراد درگیر مستقیم در جنگ شامل فرماندهان، رزمندگان، آزادگان، خلبانان و ... است. اما دفاع مقدس دارای لایه‌های مختلف دیگری نیز است؛ در پشت جبهه علاوه بر خانواده فرماندهان، رزمندگان و آزادگان افراد دیگری در حوزه‌های مختلف نقش‌آفرینی می‌کردند؛ آموزش نظامی، ساخت تجهیزات نظامی و طراحی تجهیزات دفاعی، نگهداری اسیران عراقی،...
«نقش‌های به یاد- گذری بر ادبیّاتِ خاطره‌نویسی» تألیف و ترجمه احمد اخوّت، ویراستار: م‌ب‌حاجیانی، قطع جیبی پالتویی(19×12)263 صفحه، نشر گمان. چاپ دوم زمستان 1398، 700 نسخه، قیمت 50000 تومان. در چند دهه‌ی اخیر نشر پر شمار و متنوع کتاب‌های خاطرات در ایران و خارج از ایران، خصوصاً خاطرات مربوط به دوران انقلاب وجنگ هشت‌ساله‌یایران–عراق، خاطره نویسی و خاطره‌نگاری را به...
«خاطرات ابوالحسن ابتهاج» عنوان اثری است که به کوشش علیرضا عروضی در دو جلد تنظیم شده در لندن توسط انتشارات پاکا پرینت paka Print) ) در سال 1991م (1370خ) چاپ و عرضه گردیده و در سال 1371 در ایران توسط «انتشارات علمی» در شمارگان 5500 نسخه منتشر شده است. ناشر ایرانی کتاب «خاطرات ابوالحسن ابتهاج»، در متن کوتاهی تحت عنوان «دیباچه ناشر» خلاصه‌ای از زندگینامه وی را عرضه داشته، اما مشخص نکرده...
این یادداشت، به منظور طرح مسأله و درآمدی بر یک ایده مطرح می‌شود و با هدف ارزش‌گذاری‌های مثبت یا منفی نیست. با گذشت سال‌ها از گسترش تاریخ شفاهی در ایران و برگزاری میزگردها و نشست‌های متعدد تخصصی، هنوز میان فعالان این حرفه، درباره چارچوب‌های نظری تاریخ شفاهی، تدوین متن و بسیاری از مسائل مرتبط با آن، یک تعریف فراگیر وجود ندارد و همچنان نظرات و دلایل، متفاوت هستند. از چندی پیش که...
فرصتی فراهم شد تا کتاب تاریخ شفاهی جناب آقای علی اسحاقی را مطالعه کنم. با توجه به تحقیقاتی که برای جلد دوم کتاب «مسائل اساسی جنگ در آثار ارتش و سپاه» دنبال می‌کنم، نکات بسیار جالب و کمیابی در کتاب یافتم که موجب نگارش این یادداشت شد. دلیل اهمیت و ارزش کتاب به نظرم فعالیت جناب آقای اسحاقی در حوزه «شنود» است که در درون ساختار اطلاعات سپاه شکل گرفت و بخش مهمی از توانمندی دفاعی- تهاجمی سپاه...
جوانان اهواز زنده‌اند نخستین جلد از کتاب تاریخ شفاهی دفاع مقدس به روایت احمد غلامپور با عنوان «جوانان اهواز زنده‌اند» به کوشش مجید مختاری و توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در سال 1398 منتشر شده است. آن‌چنان که در پیشگفتار کتاب نیز آمده احمدغلامپور را در جایگاه فرمانده قرارگاه کربلا می‌شناسیم که هم در عرصه میدانی و هم در سطح قرارگاهی حضوری فعال داشته است. به واسطه اینکه وی...
تاریخ شفاهی؛ تبدیل تجربه فردی به تجربه جمعی بخش نخست گزارش کارگاه روش پژوهش در تاریخ شفاهی درباره «تاریخ شفاهی؛ منبع گردآوری اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه» بود. گزارش بخش دوم و پایانی این کارگاه، در ادامه می‌آید. سهیلا صفری، سخنران کارگاه بود. او گفت: موضوع دیگر فرضیه است. کسانی می‌خواهند جنبه اثبات‌گرایی موضوعی را کم جلوه دهند که می‌توان گفت علوم انسانی از آن به عنوان مدعا...
تاریخ شفاهی؛ منبع گردآوری اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه است «کارگاه روش پژوهش در تاریخ شفاهی» دوشنبه 28 بهمن امسال در ساختمان آرشیو ملی، سالن دکتر پرهام سازمان اسناد و کتابخانه ملی با سخنرانی سهیلا صفری برگزار شد. سهیلا صفری دکترای تاریخ معاصر از دانشگاه الزهرا است. موضوع پایان نامه او «ناامنی‌های اجتماعی در دوره رضاشاه با موضوع پژوهش در تاریخ شفاهی» است. وی بیش از 10 سال...
سلبریتی شدنِ خاطره‌گیر، خاطره‌کار و خاطره‌نویس به گزارش سایت تاریخ شفاهی، «علیرضا کمری» در پایان دوازدهمین همایش تاریخ شفاهی ایران درباره‌ی مقالات ارائه‌شده در این همایش اظهار داشت؛ «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم، با عرض سلام و ارادت حضور همه حاضران، چند نکته راجع به مقالات ارائه‌شده در این نشست حائز توجه است: نکته‌ی اول اینکه به نظر می‌رسد تعدادی از دوستان در...
دریابان شمعخانی در همایش «تاریخ شفاهی دفاع مقدس»، گفت: در انعکاس جنگ در قالب کتاب و غیره، بیشتر به بخش حماسی آن پرداخته‌ایم. امیدواریم تاریخ شفاهی بتواند فرازهای جنگ را با ادبیات تطبیقی به درستی منتقل کند. بیشتر به بخش حماسی جنگ در تاریخ شفاهی پرداخته‌ایم دومین همایش ملی «تاریخ شفاهی دفاع‌مقدس»، امروز یکشنبه (12 اسفندماه) با حضور امیر دریابان علی شمعخانی؛ دبیر شورای عالی...
در آئین اختتامیه سیزدهمین جشنواره کتاب سال پاسداران اهل قلم مطرح شد؛ سرهنگی: نظام رسانه‌ای ما هنوز از تبلیغ جنگ به سمت تعقل نچرخیده است مرتضی سرهنگی در آئین اختتامیه سیزدهمین جشنواره کتاب سال پاسداران اهل قلم، گفت: جنگ دو دستور زبان دارد؛ یکی دستور زبان عصر جنگ که دستور زبان حماسی است. دیگری دستور زبان بعد از جنگ که دستور زبان تعقلی است. امروز باید دستور زبان ما تعقلی باشد و اندیشمندان و اهالی...
صبح سه‌شنبه بیست‌وپنجم دی سال 1397 در سالن دکتر پرهام در مرکز اسناد و آرشیو کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران نشست تاریخ شفاهی زلزله 21 آبان سال 1396 کرمانشاه برگزار شد. صباح خسروی‌زاده، کارشناس اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مجری نشست بود. وی این‌گونه نشست را آغاز کرد: «زلزله 21 آبان سال 1396 را تقریباً فاجعه‌بارترین حادثه سال 2017 قلمداد کردند. اینکه تاریخ چقدر می‌تواند در این حوزه...
