انگلیس و دخالت در ایران به روایت اسناد
0

اشاره

 ردپای استعمار انگلیس در امور داخلی ایران را، هم از لابلای اسناد ساواک، هم در اسناد بر جای مانده در وزارت امور خارجه آمریکا، در اسناد مربوط به انعقاد پیمان‌های نفتی، در اسناد مربوط به امتیازگیری‌های استعماری، در اسناد مربوط به تلاش بریتانیا در تجزیه خاک ایران و تعرض به تمامیت ارضی کشور و در بسیاری از اسناد دیگر به روشنی می‌توان یافت.

 «گذرستان» حاضر با عنوان «انگلیس -  دخالت در امور ایران به روایت اسناد» جلوه‌هایی از مداخلات بریتانیا را از قول اسناد و مدارک معتبر بیان کرده است.


خاطرات وزیرمختار انگلیس در ایران

خاطرات وزیرمختار انگلیس در ایران

  مقاله حاضر، خاطرات «سرهیو کنچبال هاجسن» Sir Hugh Knatchball Hugessen وزیرمختار انگلیس در ایران است. او در آذر 1314 از محل مأموریت قبلی خود (جمهوری لاتویا – بالتیک) از راه زمینی به تهران آمد و در دی ماه همین سال به عنوان مرخصی به انگلیس رفت و دیگر هرگز بازنگشت. نوشته زیر مشاهدات او از ایران و ملاقاتهایش با رضاشاه است. با هم می‌خوانیم: چند ماه قبل از حرکت از ریگا(1) به من گفته بودند مأموریتم به بلگراد(2)...

ادامه مطلب

ایران و انگلیس در اسناد آرشیو ملی بریتانیا در سال ۱۹۸۰

ایران و انگلیس در اسناد آرشیو ملی بریتانیا در سال ۱۹۸۰

  در نشست روز ۳۱ دسامبر ۱۹۷۹ (۱۰ دی ۱۳۵۸) کمیسیون مشترک بررسی راه‌کارهای غیرنظامی علیه ایران، در حالی که روابط ایران و بریتانیا همچنان به طور کامل در جریان بود و سفرای دو کشور نیز به کار خود ادامه می‌دادند، گزینه قطع کامل ارتباط دیپلماتیک بریتانیا با ایران نیز مورد بررسی قرار گرفت: قطع رسمی روابط و خروج کارکنان [سفارت] باید با احتیاط کامل انجام شود. [در این صورت] بریتانیا دشمن شماره دو ملت...

ادامه مطلب

پاسخ مجتهد برازجانی به نماینده بریتانیا در بوشهر - انگلیس جنگ را آغاز کرد

پاسخ مجتهد برازجانی به نماینده بریتانیا در بوشهر - انگلیس جنگ را آغاز کرد

  در دوران جنگ جهانی اول خانه میرزا علی تاجر کازرونی در برازجان یکی از کانون‌های گردهمایی سران ایلات و دیگر رهبران مردم برای مشورت و تصمیم‌گیری درباره چگونگی نبرد با انگلیس بود. این نشست‌ها با حضور آیت‌الله شیخ محمدحسین برازجانی مجتهد معروف آن دیار انجام می‌گرفت. در یکی از این نشست‌ها صاحب منصب ژاندارمری رو به شیخ کرده و گفت: «دو ماه قبل تلگرافی از جنرال کاکس به آقای شیخ محمدحسین...

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «انگلیس و اشغال ایران در جنگ جهانی اول»

نگاهی به کتاب «انگلیس و اشغال ایران در جنگ جهانی اول»

  این کتاب ترجمه‌‌ای است از اثر تحقیقی دکتر محمدقلی مجد پژوهشگر ایرانی مقیم امریکا که با نام: »PERSIA IN WORLD WAR I AND ITS CONQUEST BY GREAT BRITAIN« در سال 2003 میلادی منتشر شده است. این کتاب به شرح مستند اشغال ایران- علیرغم اعلام بی‌طرفی- به دست نیروهای انگلیسی براساس اسناد منتشر نشده امریکایی پرداخته و برای اولین بار پرده از کشتار مردم بی‌دفاع برداشته است. توصیف چگونگی قتل‌عام عشایر سوسنگردی و سرکوب...

ادامه مطلب

 افشای اسناد آرشیو بریتانیا و اوج نارضایتی مردم از محمدرضا پهلوی

افشای اسناد آرشیو بریتانیا و اوج نارضایتی مردم از محمدرضا پهلوی

  مجید تفرشی، پژوهشگر آرشیو کتابخانه لندن در پنجمین همایش تاریخ مجلس مقاله‌ای با عنوان «شرایط ایران در مجلس نوزدهم بر اساس گزارش‌های ماموران انگلیسی با تکیه بر گزارش منتشر نشده آن‌ لمبتون» ارایه کرد.  وی با به اهمیت مجلس 19 حتی با توجه به فرمایشی بودن آن عنوان کرد: این مجلس به دلیل فرمایشی بودن آن نباید بی‌اهمیت تلقی شود و آن را نادیده بگیریم. در این مجلس دوران جدیدی در...

ادامه مطلب

در شکار فرصت؛ گوشه‌هایی از تاریخ کنسولگری‌های بریتانیا در ایران

در شکار فرصت؛ گوشه‌هایی از تاریخ کنسولگری‌های بریتانیا در ایران

  بعد از تعطیلی سفارتخانه‌های ایران و بریتانیا در لندن و تهران، اعلام شد که دو دولت امور کنسولی اتباع خود در کشور مقابل را با تعیین "کنسولگری‌های معین" اداره می‌کنند. پس از آن مذاکرات دوجانبه برای بازگشایی سفارت‌خانه‌ها تداوم یافت و گفته می‌شود مراکز دیپلماتیک دو کشور در پایتخت‌های یکدیگر عن‌قریب بازگشایی خواهد شد. با این حال فعالیت‌های کنسولی بریتانیا در ایران طی...

ادامه مطلب

بریتانیا مکالمات تلگرافی ایران با دولت‌های دیگر را سرقت می‌کرد!

بریتانیا مکالمات تلگرافی ایران با دولت‌های دیگر را سرقت می‌کرد!

ماجرای «مارشیو»ی که باستانی‌پاریزی از آن یاد می‌کرد چه بود؟  مجید تفرشی گفت: به دلیل این که راه‌های مراسلاتی و اموری مثل تلگراف در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در ایران، در اختیار و تملک بریتانیا بوده، در بسیاری از موارد، مکالمات دولت ایران با کشورهایی غیر از بریتانیا، با افراد و دولت‌های دیگر سرقت می‌شد. در واقع از تمام این مکالمات، در نیمه راه، یک کپی تهیه می‌شده و به سمع و...

ادامه مطلب

 بررسی مکاتبات کنسولگری بریتانیا با شوکت‌الملک علم طی سال‌های 1323 تا 1343 ه‍ ق

بررسی مکاتبات کنسولگری بریتانیا با شوکت‌الملک علم طی سال‌های 1323 تا 1343 ه‍ ق

این مقاله به بررسی نامه‌های کنسولگری انگلستان در سال‌های حکومت شوکت‌الملک علم در قاینات و سیستان می‌پردازد و براساس اسناد موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی صورت خواهد گرفت. هدف از بررسی این نامه‌ها نگاه به نقش کنسولگری انگلستان در منطقه مذکور و مناسبات بین شوکت‌الملک با کنسولگری انگلستان است. منطقه سیستان و قاینات از جمله سرزمین‌های خاوری ایران است که به دلیل...

ادامه مطلب

وزیر مختار آمریکا : مردم ایران آرزو دارند از شر انگلیس خلاص شوند

وزیر مختار آمریکا : مردم ایران آرزو دارند از شر انگلیس خلاص شوند

 در پاییز و زمستان سال 1299 انگلیسی ها پس از آنکه قرارداد 1919 آنان با دولت بی کفایت قاجار با مخالفت عمومی مردم ایران مواجه شد ، زمینه کودتای رضاخان را فراهم ساختند و سپس برای گریز از اتهام دست داشتن در کودتا زمزمه خروج قوای خود از ایران را مطرح کردند . این اقدامات از یکسو و تبعات انقلاب کمونیستی در روسیه موجی از التهاب در داخل کشور ایجاد کرده بود . تلگرامهای جان لورنس کالدول وزیر مختار وقت آمریکا در...

ادامه مطلب

 نگاهی به فعالیت‌های مبلغان مذهبی انگلیسی در ایران در کتاب «پنج سال در یک شهر ایرانی» اثر ناپیر مالکوم

نگاهی به فعالیت‌های مبلغان مذهبی انگلیسی در ایران در کتاب «پنج سال در یک شهر ایرانی» اثر ناپیر مالکوم

فعالیت‌های مبلغان مذهبی در ایران و دنیای اسلام و دیگر سرزمین‌های جهان، بخشی بنیادین از مجموعه فعالیت‌های استعماری جهان غرب طی قرون اخیر است که تاکنون تمامی ابعاد و زوایای آن مورد پژوهش قرار نگرفته است. از زمان افزایش قدرت کلیسا در طول دوران قرون وسطی و انباشت سرمایه در دستگاه کلیسا، دربار پاپ به سرمایه‌گذاری در راه ترویج آئین مسیح در دیگر سرزمین‌ها روی آورد که این امر به یکی از...

ادامه مطلب

بازتاب قرارداد 1919 در مطبوعات و آثار شعرا

بازتاب قرارداد 1919 در مطبوعات و آثار شعرا

  انقلاب مشروطه ، بدون شک یکی از بزرگترین رخدادهای اجتماعی و سیاسی در تاریخ ایران می باشد . این جریان که تمام مسائل و اوضاع کشور را درآن زمان تحت الشعاع خود قرار داد، درحیات ادبی کشور نیز ،تأثیر و انعکاس وسیعی پیدا کرد .چه بسیارنویسندگان و شعرا که به گروه آزادی خواهان پیوستند و ازراه قلم به مبارزه ی مستقیم با دشمنان آزادی برخاستند .  مسائل و مشکلاتی که درجریان مشروطه ،پدیدارشدند ، بی شمارند ....

ادامه مطلب

از تجاوز انگلیس به جزایر سه‌گانه تا کتاب‌نویسی برای یک تحریف تاریخی

از تجاوز انگلیس به جزایر سه‌گانه تا کتاب‌نویسی برای یک تحریف تاریخی

  سایت برهان نوشت: روابط کشور امارات متحده‌ی عربی با جمهوری اسلامی ایران همواره و از بدو تأسیس این کشور، دچار مناقشات و اختلافاتی بوده است که عمدتاً از ادعاهای این کشور نسبت به سه جزیره‌ی ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک نشئت می‌گیرد. این امر در سال‌های اخیر بیش از گذشته، در اظهارنظرهای دیپلماتیک و جنجال‌های رسانه‌ای این کشور عربی متبلور شده است. در هفته‌ی گذشته نیز موضوع...

ادامه مطلب

انتشار جلد پنجم اسناد محرمانه انگلیسی‌ها از شرق ایران

انتشار جلد پنجم اسناد محرمانه انگلیسی‌ها از شرق ایران

«گزارش های محرمانه کنسول انگلیس در سیستان و قاینات» مجموعه گزارش‌هایی است که «اسکراین» کنسول انگلیس درباره منطقه سیستان و قاینات از سال ۱۳۰۶تا ۱۳۰۸ به صورت ماهانه نوشته و به دولت خود ارسال کرده است.  گزارش های محرمانه کنسول انگلیس در سیستان و قاینات محمود رفیعی، پزشک فرهنگ دوستی که سال‌ها از عمر و درآمد خود را صرف تحقیق، ترجمه و چاپ کتاب در حوزه فرهنگ و ادبیات خراسان جنوبی...

ادامه مطلب

نقبی به آثار فارسی ژنرال سایکس انگلیسی

نقبی به آثار فارسی ژنرال سایکس انگلیسی

  ژنرال سرپرسی مولسورث سایکس، در سال 1867م. در شهر کنتربوری زلاندنو متولد شد. او که یکی از چهره‌های برجستة شرق‌شناسی و ایران‌شناسی انگلستان بود، پس از کسب تحصیلات مقدماتی، وارد دانشکدة افسری شد. سایکس در سال 1892م در هنگ های ارتش هندوستان خدمت کرد و از همان وقت به مسافرت و سیر و سیاحت در ایران علاقه مند بود و از آن جا با زبان فارسی آشنا شد. دو سال بعد به ایران آمد و کنسولگری انگلیس را در کرمان...

ادامه مطلب

اسناد مرتبط با امیرکبیر در آرشیو بریتانیا

اسناد مرتبط با امیرکبیر در آرشیو بریتانیا

 یک پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: اسناد و مدارک مرتبط با دوره سه ساله صدارت میرزا تقی خان امیرکبیر در سه آرشیو بریتانیا وجود دارد. مجید تفرشی در نشستی که به مناسبت 170 سالگی تاسیس مدرسه دارالفنون و قتل امیرکبیر در آرشیو ملی برگزار شد، این مطلب را عنوان کرد. وی اظهار داشت: اسنادی مرتبط با امیرکبیر در پنج دوره در آرشیو بریتانیا موجود است هرچند کتابخانه های کمبریج و آکسفورد هم دارای مدارکی در این باره...

ادامه مطلب

کتاب «تهاجم انگلیس به جنوب ایران» منتشر شد

کتاب «تهاجم انگلیس به جنوب ایران» منتشر شد

 کتاب «تهاجم انگلیس به جنوب ایران» با تأکید بر نقش روحانیت منطقه در مبارزه با استعمار اثر عبدالکریم مشایخی، منتشر شد. روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اعلام کرد کتاب «تهاجم انگلیس به جنوب ایران» پشتیبانی علمای بزرگ از سرداران مدافعان در برابر حملات انگلیس به جنوب ایران را روایت می‌کند. بندر بوشهر در دوره قاجار در کرانه شمالی خلیج فارس معتبر‌ترین بندر تجاری ایران بود...

ادامه مطلب

اسناد علنی شده دولت آمریکا در باره ادعاهای دروغین در باره رضاخان

اسناد علنی شده دولت آمریکا در باره ادعاهای دروغین در باره رضاخان

پیش درآمد:  درحالی که تبلیغات انگلیسی – امریکایی تلاش دارد رضا خان را معمار ایران نوین به نسل جدید معرفی کند در گزارش جامع بانک جهانی در باره اوضاع اقتصادی واجتماعی ایران در سال 1952 آمده است : « طی چهل سال گذشته، جمعیت 13 الی 18 میلیون نفری ایران به طور عمده به کار کشاورزی اشتغال داشتند و تعداد اندکی از آن ها در کار تجارت و کارگاه بودند. به رغم فراوانی مواد خام، نیروی کار و دستیابی به دریا،...

ادامه مطلب

 انتشارات نگاه سه کتاب تاریخی منتشر می‌کند/از تاریخ انگلستان تا سیری در تاریخ مشروطه

انتشارات نگاه سه کتاب تاریخی منتشر می‌کند/از تاریخ انگلستان تا سیری در تاریخ مشروطه

گفت: کتاب‌های «تاریخ انگلستان» به کوشش دکتر غفاری فرد، «زن در تاریخ ایران» تالیف بنفشه حجازی، «درک تاریخ و هنر» اثر (گراهام ویتنهام و گرانت پوکت) با ترجمه رامین حاجیان‌فر برخی از کتاب‌های در دست چاپ این انتشارات هستند. وی در ادامه اظهار کرد: «تاریخ هنر جهان» از (برنارندو بودانکو) با ترجمه دکتر منوچهر صانعی، «سیری در تاریخ مشروطه» نوشته منصور خاکسار،...

ادامه مطلب

آزاد شدن اسناد جاسوسی در انگلیس

آزاد شدن اسناد جاسوسی در انگلیس

139 پرونده از اسناد سازمان‌های امنیت داخلی و خارجی بریتانیا (m.i.6 m.i.5) از جمله همکاری آنها با شبکه‌رسانه‌ای بی‌. بی. سی، از طبقه‌بندی آزاد و در روز سه‌شنبه 21 اسفند 1386 در اختیار عموم محققان قرار گرفت. پرونده ‌ها بیشتر شامل فعالیت‌های جاسوسی و امنیت مأموران بریتانیایی در حدود سال‌های جنگ جهانی دوم و عمدتاً علیه افراد یا مؤسسات مظنون به همکاری‌با حکومت آلمان نازی یا نیروهای کمونیست...

ادامه مطلب

خاطرات یک انگلیسی در خوزستان در قرن 19 میلادی

خاطرات یک انگلیسی در خوزستان در قرن 19 میلادی

... به محض اینکه مجموعه عتیقه‌هایی را که در ورکا (warka) [شهری باستانی در کشور عراق] به دست آوردیم به انگلستان فرستادیم، سرهنگ ویلیامز از من خواست تا به شوش برویم و درتپه‌های معروف آن منطقه اقدام به حفاری کنیم. به من توصیه اکید شد که در مراوده با افراد بومی دقت زیادی به عمل آورم و درصورت احتمال بروز هرگونه مخالفت از هر ناحیه‌ای از اقدام به حفاری خودداری کنم. از آن جا که تا آن تاریخ برای خرابه‌های...

ادامه مطلب

نگاهی به اسناد سری انگلیس در مورد آیت الله کاشانی

نگاهی به اسناد سری انگلیس در مورد آیت الله کاشانی

در آغاز هر سال میلادی ، وزارت امور خارجه انگلیس اسناد سری و خیلی محرمانه خود را، که سی سال از تاریخ آنها می گذرد، در اختیار عموم قرار می دهد تا همگان از حوادث پشت پرده سیاست بریتانیا آگاه شوند و طبعاً علاوه بر مردم انگلیس ، دیگران هم می توانند از این اسناد استفاده کنند .● و یک پیشنهاد در آغاز هر سال میلادی ، وزارت امور خارجه انگلیس اسناد سری و خیلی محرمانه خود را، که سی سال از تاریخ آنها می گذرد،...

ادامه مطلب

گورستانها و یادگارهای انگلیسیها در بوشهر

گورستانها و یادگارهای انگلیسیها در بوشهر

  مقاله حاضر با عنوان «  گورستانها و یادگارهای انگلیسیها در ایران »  که توسط   « سر دنیس رایت»  مولف کتابهای  « ایرانیان در میان انگلیسیها »  و « انگلیسیها درمیان ایرانیان »   نگاشته شده و در مجله ایران جلد 36 به سال 1998 م/ 1419 ه ق به چاپ رسیده است یکی از مقالات ارزشمندی است که بخشی از آن به معرفی قبور انگلیسیها در بوشهر اختصاص یافته است . این مقاله که...

ادامه مطلب

از قرارداد ترکمانچای تا قرارداد 1919

از قرارداد ترکمانچای تا قرارداد 1919

 در دوران معاصر ایران، نظر به موقعیت استراتژیک فوق‌العاده و دارا بودن ذخایر عظیم زیر زمینی، در سیاست خارجی انگلستان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. انگلیسی‌ها ایران را به مثابه دروازه‌ای تلقی می‌کردند که اگر مورد حراست قرار نگیرد، مستعمره زرخیزشان، هندوستان، به خطر خواهد افتاد. علاوه بر این، منابع عظیم زیر زمینی، بویژه ذخایر نفت جنوب بر اهمیت ایران در سیاست‌های استعماری...

ادامه مطلب

 واکنش های مردمی جنوب کشور در مقابله با استعمار انگلیس (به روایت اسناد مجلس)

واکنش های مردمی جنوب کشور در مقابله با استعمار انگلیس (به روایت اسناد مجلس)

  :   خلیج فارس و بنادر جنوبی ایران به دلیل موقعیت سوق الجیشی و اقتصادی خود ، همواره مورد توجه کشورهای قدرتمند بوده است. به ویژه با ظهور پدیده ی استعمار این منطقه دستخوش تجاوزات عدیده ای گردید و یکی از این استعمار گران که همواره چشم طمع به این منطقه دوخته ، انگلستان است . نفوذ سیاسی و استعماری انگلیس در خلیج فارس به دوره ی سلطنت شاه عباس اول باز می گردد که ناوگان جنگی کمپانی آنها موفق...

ادامه مطلب

مناسبات ایران عصر قاجاریه با شرکت نفت ایران و انگلیس با تأکید بر اسناد

مناسبات ایران عصر قاجاریه با شرکت نفت ایران و انگلیس با تأکید بر اسناد

 بررسی اسناد، به ویژه در تاریخ معاصر ایران، گویای مطالبی است که می‌تواند فرضیه‌ها و مباحثات تاریخی را زیر سئوال برده، جنبه‌های نهفته‌ای از تاریخ ایان مرز و بوم را هویدا سازد. از جمله این وقایع تاریخی که با استفاده از اسناد می‌تواند بیانگر نگاه‌های جدیدی به تاریخ معاصر باشد، مسئله نفت و مباحث مربوط به آن است. مکتوباتی که در مورد تاریخ نفت ایران نوشته شده است یا ترجمه از...

ادامه مطلب

مکاتبات ایران و انگلیس درباره قرارداد خوانین بختیاری و دارسی

مکاتبات ایران و انگلیس درباره قرارداد خوانین بختیاری و دارسی

با عقد قرارداد بین خوانین بختیاری و دارسی که طبق آن کمپانی نفتی دارسی می‌توانست به فعالیت‌های اکتشاف و استخراج نفت از سرزمین‌های ایران و در قلمرو ایلات بختیاری بپردازد، سفارت انگلیس در تهران در تاریخ 14 شوال 1323ق/ 12 دسامبر 1905، طی نامه‌ای خطاب به میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله ــ وزیر امور خارجه ایران ــ با استناد به ماده سوم قرارداد نفت دارسی، توافق وی و خوانین بختیاری را به اطلاع او رساند...

ادامه مطلب

متن لایحه الحاقی گس - گلشائیان

متن لایحه الحاقی گس - گلشائیان

لایحه الحاقی گلشائیان – گس دوره پانزدهم قانونگذاری به تاریخ ۲۶ تیرماه ۱۳۲۸ شماره ۲۵۵۴۳ مجلس شورای ملی در اجرای قانون سی‌ام مهرماه ۱۳۲۶ و در نتیجه مذاکرات مفصلی که در ظرف هشت ماه اخیر بین دولت شاهنشاهی و شرکت نفت انگلیس و ایران به عمل آمده موافقت‌هایی نسبت به تغییرات بعضی از مواد امتیازنامه بین دولت شاهنشاهی و شرکت مزبور حاصل گردیده و اینک متن موافقت‌نامه که به صورت الحاقی ضمیمه...

ادامه مطلب

 حاج‌سیدعبدالحسین لاری  و «حکم جهاد علیه روس و انگلیس»

حاج‌سیدعبدالحسین لاری و «حکم جهاد علیه روس و انگلیس»

از مجموعه مقالات ارائه شده در همايش دوم ايران و استعمار انگليس

  آیت‌الله حاج‌سیدعبدالحسین لاری،[0] از رهبران فکری و سیاسی نهضت جنوب و از جمله شخصیت‌های مبارز در حوزه فعالیت‌های ضداستعماری و به ویژه ضدانگلیسی محسوب می‌شود. درباره جایگاه سیاسی و فکری این روحانی بزرگ در جنبش مشروطیت، تحقیقات بسیاری انجام شده و رسالات متعدد سیاسی او به چاپ رسیده است. یکی از فرازهای مهم زندگانی او، در مبارزات سیاسی و قلمی او علیه انگلستان نمایان می‌شود. به عبارت...

ادامه مطلب

درخواست بریتانیا از رضاشاه در ارتباط با شیخ محمره  (در اسناد وزارت خارجه آمریکا)

درخواست بریتانیا از رضاشاه در ارتباط با شیخ محمره (در اسناد وزارت خارجه آمریکا)

  «فرین» در سفارت آمریکا در تهران در 25 نوامبر 1927 می‌نویسد: «روزنامه‌های چاپ تهران یادداشتی را که بریتانیا به دولت ایران تسلیم کرده منتشر ساخته‌اند... تقاضای آنها در ارتباط با بدهی، بانک و هواپیمایی قابل درک است، ولی نمی‌فهمم که دولت بریتانیا با چه حقی به حمایت از شیخ خزعل مداخله کرده است، شخصی که هر چند از قدیم تحت‌الحمایه بریتانیا بوده ولی در واقع از اتباع ایران است و دو سال...

ادامه مطلب

روزنامه فرانسوی: انگلستان عامل کودتاست

روزنامه فرانسوی: انگلستان عامل کودتاست

معرفی انگلستان به عنوان عامل اصلی کودتا روزنامه «اومانیته»(1) (HUMANITE) چاپ پاریس در شماره امروز با انتشار مطلبی درباره کودتای سوم اسفند در ایران و نقش انگلستان در آن، منشأ این بحران را دولت انگلستان معرفی کرد که تلاش می‌کند به هر نحو از انعقاد عهدنامه مابین ایران و روسیه جلوگیری نماید.(2) این روزنامه در ادامه به این نکته کرد، دیویزیون قزاق که مجری کودتا بوده، از ماه نوامبر تحت کنترل و...

ادامه مطلب