نگاه دیگران
سازمان مجاهدین خلق ایران با استراتژی مبارزه مسلحانه در شهریور 1344 به وسیله 3 تن از دانشجویان پیشین دانشگاه تهران به نامهای محمد حنیفنژاد، سعید محسن و علیاصغر بدیعزادگان فعالیت خود را آغاز کرد. این سه تن، سابقه همکاری در جبهه ملی و نهضت آزادی داشتند که فعالیتهای این تشکلها، آنان را که قصد براندارزی رژیم شاهنشاهی را داشتند، قانع نکرده بود. موسسان سازمان مجاهدین خلق پس...
30 سال پیش که مسعود رجوی و سازمان مجاهدین خلق به تعبیر خودشان وارد فاز نظامی شدند، هرگز تصور نمیکردند که در جریان سیکل معیوبی قرار گرفتهاند که تاروپودشان را از هم خواهد گسست. چشموگوش را بستند و همچون تمامی فرقههای مخرب تنها به قدرت و ثروت فکر کردند. آنان برای رسیدن به آرزوهایشان به سلاح متوسل شدند و در ظرف 10هزار و 950 روز گذشته، بیش از 12 هزار نفر را ترور کرده و بسیاری از اعضای خودشان را نیز...
فرهنگ وقف در ایران و اسلام از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است. امام حسین (ع) واقفان را شایسته مقام امامت و رهبری میداند. پژوهش و ژرفنگری در متون اسلامی حکایت از توجه عمیق نسبت به وظیفه اغنیا در مقابل فقرا در جامعه دارد. این وظیفه خطیر به طور اجمال در مشروعیت و محبوبیت و در برخی حالتها وجوب و ضرورت وقف ریشه دارد. ضرورتی که در آن نمیتوان تردید نمود. لیکن سوءاستفاده از وقف و درآمدهای آن و...
روز عید غدیر سال 1214 ق. در شهر دزفول پسری پا به عرصه وجود گذارد که نامش را مرتضی نهادند. پدرش شیخمحمدامین بود و نسب وی به جابربن عبدالله انصاری (وفات78ق.) از صحابه پیامبر(ص) میرسد. مادر شیخمرتضی از زنان پرهیزگار زمان خود بود. وی به سال 1279 ق. در نجف اشرف از دنیا رفت. شیخمرتضی مقدمات علوم را در زادگاهش نزد پدر و عموی خود شیخحسین انصاری، که از اکابر علمای آن شهر بود، فرا گرفت. در 1232ق. پدرش به...
شاپور والیپور از عناصر حزب توده و مسئول حزب در دو شهر یزد و اصفهان در سالهای منتهی به کودتای 1332 بوده که با مشاهده فساد، جنایت و خیانتهای حاکم بر حزب، از آن جدا شد. از آنجا که او از نزدیک و بیواسطه شاهد وقایع عجیبی در حزب بوده که بعضا بسیار تکاندهنده و عبرتآموز است، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در زمان حیات وی گفتگویی را با او ترتیب داد که گزیده آن را میخوانید: چگونه به حزب...
اصطلاح سفر قندهار در زبان فارسی نماد رفتن به جایی بسیار دور و سخت است. قندهار که در شرقیترین سرزمین تحت حاکمیت سلسله صفوی قرار داشت، همواره در تاریخ سیاسی چند صد ساله اخیر یکی از مناطق استراتژیک و مورد بحث بوده است. زمانی که گستره سرزمینهای تحت حاکمیت سلسله صفوی از شرق به شبه قاره هند منتهی میشد، سلسله مقتدر گورکانی همسایهای قدرتمند در کنار حکومت شیعی صفویه به شمار میآمد. این دو...
نیمه قرن سیزدهم اسلامی سرآغاز ظهور جنبش نوپدید اصلاحی در جهان اسلامی است. این موج جدید که در خاورمیانه ریشه دوانید به مدت کمی در ایران و مصر ، سوریه ، لبنان ، شمال آفریقا، ترکیه، افغانستان و هندوستان حضور فعال پیدا کرد و چهرههای مصلحی مثل سید جمالالدین اسدآبادی، عبده، کواکبی، اقبال و ... اندیشههای اصلاحی خاصی را عرضه کردند. با بیدارسازی جهان اسلام که ناشی از تلاشهای این مصلحان بود...
بازرگانان ایرانی از چه دورهای با تجار غربی ارتباط برقرار کردند و این ارتباط چه تاثیری بر اقتصاد ایران گذاشت؟ بازرگانان ایرانی در زمان صفویه کاملا بر بازار داخلی مسلط بودند، هر چند در تجارت خارجی، به دلایل مختلف ازجمله تفاوت مذهب و زبان چندان موفق نبودند که این مطلب نیز با استفاده از اقلیت مسیحی و ارمنی ساکن ایالات ایران تا حدودی جبران میشد. چنان که شاهعباس صفوی به دلایل متعدد ازجمله...
با دکتر فواد ایزدی، استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در مورد وضعیت مسلمانان آمریکا به گفتوگو نشستیم. او از اعضای سابق انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا است . ایزدی در این مصاحبه ضمن بررسی وضعیت مسلمانان آمریکا و تحلیل سیاستهای متفاوت دولتمردان ایالات متحده در مواجهه با اقلیتهای مسلمان، به تشریح عملکرد انجمن اسلامی دانشجویان پرداخته است. جامعه مسلمان آمریکا از چه ترکیبی تشکیل...
جایگاه، اهداف و فعالیتهای گروه فرقان چگونه بود؟ قبل از پرداختن به این سوال باید عرض شود که گروه فرقان از گروههای قابل مطالعه دهههای اخیر کشور ماست. با توجه به این که یک گروهی است که از لحاظ ترکیب عناصر انسانیاش متکی به یک رهبر فکری است که شاید موقع مرگش بیش از 24 سال نداشت و در طول 23 سال فعالیتهای آشکار و علنی دهها کتاب توسط این گروه تدوین و عرضه شد و ترورهای متعددی توسط این گروه...
حجتالاسلام شیخ مصطفی رهنما فرزند عبدالحسین سال 1304 در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلات خود را در حوزههای علمیه قم، کربلا و نجف به پایان رساند. فعالیت مطبوعاتی را از سال 1323 آغاز و در سال 1329، مجله «حیات مسلمین» را منتشر کرد. مدتی با روزنامه و نشریاتی چون کیهان، اکونومیست، مهر ایران، ندای حق، طوفان شرق، اقدام، پرچم اسلام، آیین اسلام و روشنفکر همکاری داشت. رهنما در دهه 1330، جمعیت «مسلم...
روحانیت شیعه در تاریخ ایران ضمن عدم وابستگی به قدرت حاکم، همواره دادخواه مردم از ستمگران بوده و در نهضتهای آزادیبخش و استقلالطلب نیز نقش فعال و پیشرو داشته است. شرکت آیتالله سیدمحمد مجاهد در جنگهای ایران و روس، تاثیر غیرقابل انکار مرحوم حاج ملاعلی کنی و میرزای شیرازی در ابطال...
در دوران پهلوی دوم تبلیغات پر سروصداوکنفرانس های فراوانی برعلیه قاچاق مواد مخدر به راه افتاد و عده ای از قاچاقچیان خردپا دستگیرشدند و به مجازات هایی هم رسیدند .این در حالی بود در همان دوران بسیاری از مطبوعات خارجی از افتضاحات نزدیکان به حکوت در این نوع از تجارت نوشته بودند.د ر زمان وزارت بهداشت دکتر جهانشاه صالح طرح مبارزه با کشت خشخاش در ایران به اجرا در آمد .اما به موفقیت چندانی نرسید.یکی از عوامل...
آیت الله صدر در آن ایوانی که مقابل ایوان آیینۀ حضرت معصومه است نماز میخواندند و وقتی آیت الله بروجردی به قم آمدند، جای نماز خودشان را به ایشان واگذار کردند، زیرا میخواستند وحدتی در این حوزه ایجاد شود. و آن زمان شنیدم -حالا نمیدانم این واقعیت دارد یا ندارد- که آیتالله صدر شهریه را هم فرستاد برای آیتالله بروجردی. چه هدفی داشتند؟ هدفشان این بود که مسلمانها یک جا جمع...
بعد از فرار مدّتی در سوریه بودیم تا اینکه قرار شد به لبنان برویم و دورۀ چریکی ببینیم. قرار بود من راهنمای خانمهایی باشم که برای دورۀ چریکی به لبنان میآمدند. و طبیعتاً لازم بود برای رفت و آمدم مجوز داشته باشم. در آن زمان هم که آنجا زیاد امن نبود و هزار جور مسئله داشت، از چپیها و راستیها تا یهودیها و مجوسیها و خلاصه خیلی گروههای مختلف... بنابراین دفتر آقای صدر در مجلس اعلا را...
حورا صدر: وقتی گفتند میخواهند بروند نجف، بی بی هم چیزی نگفتند؟ زهرا صدر: مخالفت نکردند ولی خیلی غصه خوردند. طاهره صدر: مادرم خیلی اذیت شدند. به قول خودشان می گفتند: چند شبانه روز نمازم را سخت می خواندم، چون اشکم بند نمی آمد و می ترسیدم نمازم باطل شود. رباب صدر: حتی من که آن موقع خیلی کوچک بودم، این را خوب یادم است که وقتی می ایستاد نماز، نمازش را می شکست. این جور...
دربارۀ تولد پدرم، این طور برایم نقل کرده اند که بیبی جان (مادربزرگم) برای زایمان پدرم خیلی به سختی افتاده بودند و حالشان به حدی بد بوده است که اهل خانه نگرانشان شده بودند. درد زیادی داشته اند و زایمان سختی برایشان پیشبینی میشده. پدربزرگم [آیت الله سید صدرالدین صدر] که بسیار نگران حال ایشان شده بودند، به حرم حضرت معصومه (س) می روند و به ایشان متوسل می شوند و گویا ایشان به حضرت گفته بودند که...
عصرها در منزل پدر بزرگم مرحوم آسید اسدالله خادم الشریعه حیاط را آب پاشی میکردند و سماور ذغالی میگذاشتند و چای درست می کردند و دور هم می نشستند. در یکی از روزهایی که به نظرم قبل از تابستان بود چون هوا هنوز زیاد گرم نشده بود من که یک دانشآموز ابتدایی بودم، همانجا اوایل شب نماز میخواندم که امام موسی صدر وارد شدند. چون من مشغول اقامۀ نماز بودم، وقتی رسیدند پشت سر من قرار گرفتند، یعنی...
دوست دارم بهترین سکانسی را که در ذهنم هست بگویم. یادم میآید مجلس خیلی عظیمی بود. من کاملاً تماشاچی بودم و نه صاحبعزا. من که سیزده سال داشتم، کاملاً متحیر بودم و مثل یک تماشاچی مدام دور و برم را نگاه میکردم. چند نفر از دوستان ما را هدایت کردند که کجا بنشینیم. فکر میکنم ردیف دوم بودیم و در ردیف اول امام موسی بودند، شیخ محمد یعقوب بودند، مادرم و یاسر عرفات و سخنرانان دیگر مجلس. یادم می...
در سال ۱۹۷۷ به فکر افتادم که ازدواج کنم. با خود گفتم که با امام تماس بگیرم و از ایشان تقاضا کنم تا صیغۀ عقد ما را جاری سازند. از یک طرف نگران بودم که امام به خاطر گرفتاریهای فراوان خود نتوانند خواستۀ ما را اجابت کنند. از طرف دیگر خجالت میکشیدم که خود مستقیماً چنین درخواستی را با ایشان مطرح کنم. به همین جهت از آقای ابوماهر خواهش کردم تا با امام تماس بگیرند و مسأله را طرح کنند. برای من کمال...