نقد و نظر
مفهوم «نقد» یعنی بررسی و ارزیابی قدر و قیمت و یا ارزش چیزی و یا بررسی نقاط قوت و ضعف اثری، به منظور تعیین ماهیت و یا محدودیت‌های آن، یا تعیین میزان مطابقتش با معیارهای مقبول. «نقدتاریخی» در به فعالیت‌های علمی گفته می‌شود که از نظر مقیاس و هدف با هم فرق دارند. اما عنصر مشترک همه‌ی این فعالیت‌ها علاقه آنان به بازکشف کردن گذشته است.(2) و بالاخره « نقد تاریخ نگاری »...
کتاب ماه: بسم الله الرحمن الرحیم. نقد تاریخی جزو خلأهای معرفت تاریخی است. هرچه بحث درباره‌ی اصول نقد در حوزهی ادبیات و هنر و سینما، گسترش یافته است؛ متأسفانه در حوزهی تاریخی به آن بیتوجهی شده است و تقریباً هیچ کاری انجام نگرفته است. و همین امر اهمیت این موضوع را نشان میدهد. حتی اینکه چرا این موضوع نادیده گرفته شده، خود میتواند موضوع یک نشست باشد. به نظر میرسد اگر بخواهیم وارد...
تاریخ شفاهی میتواند از عهده تاریخ‌نگاری انقلاب برآید نشست تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران با پرسش و پاسخ حاضران ادامه پیدا کرد. نادر پروانه، مدیر مسئول نشر مورخان از محسن کاظمی پرسید: «این که گفتید «این انقلاب، چه گونه انقلابی بوده، سؤالی اساسی است که تاریخ شفاهی تاکنون نتوانسته خیلی متبحرانه به آن ورود کند یا شفاهی‌کاران به آن بپردازند» آیا واقعاً وظیفه تاریخ‌شفاهی‌کار...
تاریخ شفاهی، کار جمعی است در ادامه نشست تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران، مرتضی رسولی‌پور، پژوهشگر و نویسنده تاریخ گفت: «من بین دو واژه تاریخ و شفاهیت آن مسئله دارم. ما می‌گوییم تاریخِ شفاهی. در اکثر این نشست‌ها متأسفانه بحث و فهم کمتری از تاریخ داشته‌ایم. بر همین اساس اجازه بدهید در آستانه چهل سالگی پیروزی انقلاب اسلامی بگویم که شناخت کارورزان تاریخ شفاهی از تاریخ ایران خیلی کم است....
: نشست تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران روز دوشنبه یکم بهمن 1397 در سالن دکتر پرهام در مرکز اسناد و آرشیو کتابخانه ملی ایران برگزار شد. مشروح این جلسه در سه بخش ارائه می گردد : غلامرضا عزیزی، رئیس پژوهشکده اسناد کتابخانه ملی، مدیر این نشست بود. وی گفت: «عمر تاریخ شفاهی در ایران، از بعد از انقلاب اسلامی بوده است، یعنی تاریخ شفاهی یکی از پدیده‌هایی بود که با وقوع انقلاب اسلامی رشد کرد و شکوفا...
در میزگرد بررسی کتاب «الف لام خمینی» مطرح شد؛ معشوق بودن امام، واژگانی بر نویسنده تحمیل نکرده است : در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، پرداختن به زندگی و زمانه شخصیت بزرگی که این بنیان را با اندیشه تحقق انقلابی برخواسته از آموزه‌های اصیل اسلامی و بر پایه آزادگی و ارزش بخشیدن به انسانیت، بنا نهاده، بجاست. کتاب «الف لام خمینی» اثر هدایت‌الله بهبودی؛ نویسنده و پژوهشگری است که...
نگاهی مایل به سیاه به کارنامه ذکاءالملک نویسنده کتاب فروغی را مفتخوار، زبون و تملق‌گو می‌خواند! کتاب سیرت فروغی بنا دارد با تمرکز بر ابعاد سیاسی شخصیت محمدعلی فروغی، به بررسی کارنامه این شخصیت فرهنگی و سیاسی بپردازد. نویسنده این کتاب ناصرالدین پروین است. او که از پژوهشگران شناخته شده تاریخ مطبوعات در ایران است، پیش از این کتاب، اثر پنج جلدی «تاریخ روزنامه‌نگاری ایرانیان و دیگر...
انقلاب سفید در راستاى دکترین جان اف کندى با عنوان اتحاد براى پیشرفت انجام شد که بر اساس آن بر شعارهایى نظیر اصلاحات ، دموکراسى ، آزادى ، حقوق بشر و کرامت انسان تاکید مى شد . کندى در عرصه سیاست خاجى و در مورد حکومت هاى متحد و وابسته به آمریکا بر ضرورت اعمال اصلاحات مسالمت آمیز از بالا به منظور متوقف کردن انقلاب خشونت بار از پایین پافشارى مى نمود . به اعتقاد وى این اصلاحات باید به وسیله دولتمردان...
: نشست معرفی و بررسی کتاب «خاطرات کارل بروکلمان» که با ویرایش «رودولف زلهایم» و با ترجمه «مهران ارزنده» به وسیله انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی منتشر شده است، با حضور محمود جعفری‌دهقی، طهمورث ساجدی‌صبا و سید سعید فیروزآبادی 30 دی‌ماه در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد. فیروزآبادی: از اساس چنین کتابی به زبان آلمانی وجود ندارد «این کتاب از اساس به...
بررسی تاریخ اجتماعی ایران از منظر تحلیل عملکرد مردمان عادی از جمله اسناد جذابی که در کتاب «زبان سیاسی ایرانیان» برای اثبات این موضوع که ایرانیان حتی در قشر کمتر تحصیل‌کرده با مفاهیم دموکراتیک آشنا بوده‌اند ارائه شده است، نامه‌های عزیز رسولی، یکی از کارگران شرکت نفت در خوزستان به مقامات عالی‌رتبه و سیاستمداران است. رسولی در سال 1340 از طریق یک نامه مطلع می‌شود از شرکت نفت اخراج...
: کتاب «روشنفکران و دولت در ایران؛ سیاست، گفتار و تنگنای اصالت» نوشته نگین نبوی، با ترجمه حسن فشارکی از سوی نشر شیرازه منتشر شده است. این کتاب در سال 1388 در نشر پردیس دانش منتشر شده بود. روایت تغییری مهم و اساسی در اندیشه روشنفکران ایران در فاصله دهه 1320 تا سال‌هایی که به انقلاب 1357 انجامید در این کتاب بررسی شده است. چگونگی این تغییر و نتایج آن بر فضای فکری و سیاسی کشور با رجوع به...
در ایران معمولاً قَزاقها یا کازاخ‌ها (اقوام ترک تبار مسلمان و هسته اصلی و قومی جمهوری قزاقستان) را با کازاک/کُساک‌ها ( اوکراینی و اسلاو تبار مسیحی) اشتباه میگیرند و این امر از اشتباهات رایج و مصطلح در داخل ایران به شمار میرود. نخستین اشتباه در دوره قاجار صورت گرفت که مستشاران روس، افسران کازاک را برای راه اندازی ارتش به ایران آوردند و عبارت دیویزیون (لشگر) قزاق شکل گرفت که معمولاً...
مطالعه تاریخ ھمواره برای طیف وسیعی از جامعه،یکی از رشته ھای مورد علاقه محسوب می شود ولی دراین بین، ھستند طیفی که به خاطر خشک بودن تاریخ، مطالعه آن را نمی پسندند و اقبالی به آن نشان نمی دھند. در کنار این باید به روایت تاریخ از بزرگان و افراد تاثیرگذار بر روند تاریخ نیز نام برد که در صورت جامع نبودن روایت، می تواند موجب دلسردی خواننده از خواندن یک روایت خشک تاریخی شود. از این رو باید در نظرداشت جذابیت...
□در دورانی که بسیاری از مورخین و حتی برخی از علما نسبت به عملکرد دکتر مصدق نگاه بینابین و حتی مثبت داشتند،حضرت امام خمینی همواره به عملکرد جریانات ملی‌گرا به دیده تردید می‌نگریستند و ارزیابی مثبتی ازکارکردجریان موسوم به ملی نداشتند. به نظر شما علت چه بود؟ بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت امام در مورد جریان ملی‌گرایی همواره موضع قاطع و روشنی داشتند. با نگاهی به عملکرد این جریان در تاریخ...
تاریخ‌نگاری منطبق بر اندیشه امام خمینی باید وجوه مختلف مبانی فکری ایشان را به عنوان چراغ راه در دست داشته باشد. به عبارتی؛ مولفه‌های بنیادین اندیشه امام که در زمره آرمان‌های انقلاب اسلامی نیز هست باید در تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی بروز و ظهور یابد. در این نگاه، مبانی اندیشه‌ای امام خمینی به منزله لوازم و وسایلی است که در تاریخ انقلاب به کار گرفته می‌شود. از الزامات تاریخ...
در نشست نقد و بررسی کتاب «رستگاری در جزیره» مطرح شد؛ معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران در نشست نقد و بررسی کتاب «رستگاری در جزیره» اظهار کرد: نقد آثار به‌ویژه در حوزه‌های مربوط به ایثار و شهادت و مسائل ارزشی میتواند باعث ارتقای کیفیت آن‌ها شود. نشست نقد و بررسی کتاب «رستگاری در جزیره»، زندگی‌نامه شهید کاظم نجفی رستگار، روز سه‌شنبه 25 دی‌ماه، با...
هرچند تشکیل شورای انقلاب در پیروزی انقلاب اسلامی نقشی بسیار برجسته ایفا نمود اما این نقش هرگز آنگونه که باید در مباحث مربوط به انقلاب اسلامی انعکاس نیافته است. بررسی، مقالات و گفتگوهای ارائه شده در این زمینه نشانگر ضعف کمی مفرط در مورد شورای انقلاب می باشد. از لحاظ کیفی آثار ارائه شده فوق الذکر به خوبی عملکرد شورای انقلاب را بررسی و تحلیل نموده اند. اما خلائی که در این زمینه احساس می شود این است که...
در پنجمین نشست «در قلمرو کتاب» که عصر روز سه شنبه 18 دی ماه 1397 در محل جمعیت دفاع از فلسطین تهران برگزار شد، کتاب «ایران و اسرائیل در دوران سلطنت پهلوی» نوشته «محمدتقی تقی پور» نشرموسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. این نشست با حضور تقی پور نویسنده کتاب و علیرضا سلطانشاهی از فعالان حوزه فلسطین به عنوان ناقد کتاب ، برگزار شد. درابتدای نشست...
مختاری: تاریخ‌نگاری جنگ باید فارغ از تعلقات سیاسی و اجتماعی باشد مراد پیری: هرکس متناسب با جایگاهی که داشته باید درباره جنگ نظر بدهد مجید مختاری؛ نویسنده و کارشناس مسائل جنگ و از راویان دوران دفاع مقدس بر این عقیده است که به دلیل آمیختگی پدیده جنگ با انقلاب اسلامی و اینکه تصمیم‌گیرندگان جنگ هنوز در مسند قدرت هستند، حرف از تاریخ‌نگاری جنگ، کمی با تردید مواجه است. چراکه افرادی که هنوز...
مصاحبه با غلامرضا عزیزی سردبیر دوفصلنامه «تاریخ شفاهی»: غلامرضا عزیزی، رئیس پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره برخی ضعف‌هایی که مقوله تاریخ شفاهی با آن مواجه است، به خبرنگار سایت تاریخ شفاهی ایران گفت: کتاب‌‌هایی که در حوزه تاریخ شفاهی منتشر می‌شود، نشان میدهد که ما هنوز هم‌زبانی در کار تاریخ شفاهی را پیدا نکرده‌ایم و مفاهمه در این زمینه هنوز صورت...
